Szczyt światowy Wolny Iran 2024 . Berlin 2024.

Szczyt światowy Wolny Iran 2024 : ku demokratycznej republice.

Berlin 29 czerwca 2024. Pokój dla Świata i Wolność dla Iranu.

Każdy człowiek posiada wszystkie prawa i wolności zawarte w niniejszej Deklaracji, bez względu na jakiekolwiek różnice rasy, koloru skóry, płci, języka, religii, poglądów politycznych lub innych przekonań, narodowości, pochodzenia społecznego, majątku, urodzenia lub jakiekolwiek inne różnice. Nie wolno ponadto czynić żadnej różnicy w zależności od statusu politycznego, prawnego lub międzynarodowego kraju lub terytorium, do którego dana osoba przynależy, bez względu na to, czy jest on niepodległy, powierniczy, autonomiczny lub poddany innym ograniczeniom suwerenności. Tak stanowi Powszechna Deklaracja Praw Człowieka

Już tydzień minął od pokojowej manifestacji na rzecz Wolego Iranu. Wolnego od teokratycznych, dyktatorskich rządów ajatollahów.

Trochę Historii i Geopolityki z dozą dystansu do Zachodu i nie tylko.

Nie można zrozumieć dzisiejszego Iranu i jego politycznych meandrów bez podstawowej wiedzy z geografii i historii. Jego strategiczne miejsce na mapie świata, znacząco wpłynęło na jego historię oraz znaczenie geopolityczne.

Należy pamiętać, że Persowie mają znaczący wpływ na kulturę, politykę i historię regionu Bliskiego Wschodu. Ich wpływy i znaczenie zawsze ścierały się z narodami Tureckimi i Arabami. Persowie w większości są wyznawcami Islamu szyickiego a pozostałe wyznają Islam Sunnicki. To oczywiście uogólnienie.

W przeszłości Iran był miejscem przecięcia się wpływów wielkich imperiów, takich jak Imperium Osmańskie, Imperium Brytyjskie i Imperium Rosyjskie. Każde z tych mocarstw miało interesy w kontrolowaniu regionu ze względu na jego strategiczne położenie.

Szczególnie od XX wieku Iranem interesowały się mocarstwa zachodnie i Rosja. Wystarczy przypomnieć, że Persja wkraczała w XX wiek ze znacznym zacofaniem, brakiem silnej centralnej władzy, konfliktami religijnymi podjudzanymi przez wpływowych mułłów i uzależnieniem od Wielkiej Brytanii (ekonomicznym) i Rosji (militarnym).

Wielka Brytania pragnąc rozwijać swój perski biznes osadziła na tronie Szacha Reza Pahlawiego który miał im zagwarantować wpływy polityczne i zyski gospodarcze. Mimo swojego uzależnienia Reza Pahlawi próbował zreformować kraj. Wprowadził szereg reform

(ujednolicenie podatku gruntowego, wprowadzenie obowiązku służby wojskowej zerwanie wszystkich międzynarodowych umów Persji, organizacja Centralnego Banku, początek budowy kolei trans irańskiej, wprowadzenie rejestracji urodzeń, nazwisk i dowodów tożsamości, przekształcenie prawa gospodarczego, cywilnego i sądowego na wzór zachodni, przymus noszenia zachodnich strojów przez mężczyzn otwarcie uniwersytetu w Teheranie, zmiana nazwy państwa z Persja na Iran, utworzenie spółki Anglo-Iran-Oil (tylko 16% zysków przeznaczone dla Iranu), wydanie dekretu dopuszczającego kobiety do pracy w ministerstwach, bankach i innych urzędach państwowych oraz w szkolnictwie i służbie zdrowia, zakaz noszenia chust przez kobiety)

XX wiek, określany często jako epoka ropy naftowej i gazu ziemnego, był czasem, w którym znaczenie tych surowców naturalnych gwałtownie rosło na arenie międzynarodowej. Iran, dysponujący jednym z najbogatszych złóż ropy naftowej i gazu ziemnego na świecie, stał się kluczowym krajem dla globalnych rynków energetycznych. W związku z tym, aby zapewnić stabilność i kontrolę nad tymi cennymi zasobami, na tronie Szacha Persji musiał zasiadać przywódca gwarantujący spokój oraz korzystne warunki dla kapitału zachodniego.

Jednak stary Szach, Reza Szach Pahlawi, nie spełniał oczekiwań Zachodu. Jego polityka, dążenie do modernizacji kraju oraz ograniczanie wpływów zagranicznych inwestorów, były niezgodne z interesami mocarstw zachodnich. W konsekwencji, w 1941 roku, podczas II wojny światowej, Reza Szach został siłą zmuszony do abdykacji przez aliantów, którzy obawiali się jego sympatyzowania z Niemcami oraz utraty kontroli nad strategicznymi zasobami Iranu.

Na tron wstąpił jego syn, Mohammad Reza Pahlawi, który był bardziej skłonny do współpracy z Zachodem. Jego rządy, choć często autorytarne, zapewniały stabilność i bezpieczeństwo niezbędne dla zachodnich inwestycji oraz dostępu do irańskich zasobów energetycznych. Dzięki temu Iran stał się jednym z głównych dostawców ropy naftowej na świecie, a jego znaczenie geopolityczne wzrosło.

Premier Iranu Mohammed Mossadegh macha ręką, opuszczając Union Station i udając się do ambasady Iranu w Waszyngtonie. Z albumu fotograficznego „Wizyta Jego Ekscelencji Mohammada Mossadegha, Premiera Iranu, w Stanach Zjednoczonych, od 6 października do 18 listopada 1951 r. źródło Wikipedia

Ważnym momentem w historii Iranu było mianowanie Mohammad Mosaddegha na premiera. Był on liderem Narodowego Frontu Iranu, koalicji partii politycznych, organizacji i grup społecznych, która zdobyła szerokie poparcie dzięki swojej opozycji wobec zagranicznej dominacji w irańskim przemyśle naftowym. W 1951 roku premier Iranu Mohammad Mosaddegh znacjonalizował Anglo-Iranian Oil Company (AIOC), co było odpowiedzią na wieloletnie wyzyskiwanie irańskich zasobów naftowych przez Brytyjczyków. To wywołało ogromne napięcia między Iranem a Wielką Brytanią, która nałożyła embargo na irańską ropę. Stany Zjednoczone początkowo próbowały mediować, ale ostatecznie poparły brytyjskie działania, co doprowadziło do dalszej izolacji Iranu.

19 sierpnia 1953 roku w Iranie na skutek zamachu stanu upadł nacjonalistyczny rząd Mohammada Mosaddegha. Odtajnione wiele lat później dokumenty źródłowe wskazują, że była to skrupulatnie zaplanowana, przygotowana i przeprowadzona tajna operacja amerykańskiego i brytyjskiego wywiadu, która stanowi kluczowy punkt zwrotny zarówno we współczesnej historii tego państwa, jak i w jego stosunkach z USA. – pisze Monika Stachoń, Uniwersytet Warszawski

Rządy Mohammada Rezy Pahlawiego były wspierane przez Zachód, w szczególności przez Stany Zjednoczone i Wielką Brytanię, które miały ogromny wpływ na politykę irańską.

Jednak jego autorytarne metody rządzenia, łamanie praw człowieka, korupcja i rosnąca opozycja wewnętrzna doprowadziły do rewolucji irańskiej w 1979 roku, która zakończyła panowanie Szacha i wprowadziła nowy, teokratyczny system rządów pod przewodnictwem ajatollaha Chomeiniego.

Rewolucja irańska w 1979 roku przyniosła znaczące zmiany w systemie rządów Iranu, jednak dla wielu obywateli nie oznaczała poprawy warunków życia ani większej wolności. Polityka ajatollahów, oparta na zasadach teokratycznych, wprowadziła religijną dyktaturę, której fundamentem była surowa interpretacja prawa islamskiego. Aparat represji za czasów szacha, znany jako SAVAK (Biuro Wywiadu i Bezpieczeństwa Państwa ( Sāzmān-e Ettelā’āt va Amniyat-e Keshvar ), został zastąpiony przez religijną policję, co dla wielu Irańczyków oznaczało kontynuację przemocy i opresji, tyle że pod nowym sztandarem.

Pomimo zmiany reżimu, codzienne życie obywateli pozostało naznaczone strachem i ograniczeniami. Nowy rząd, podobnie jak poprzedni, stosował surowe środki przeciwko opozycji, niezadowoleniu społecznemu i wszelkim formom sprzeciwu. Rewolucja, która miała przynieść wolność i sprawiedliwość, doprowadziła do powstania systemu, w którym władza była skoncentrowana w rękach wąskiej elity religijnej.

Objawem narastającego konfliktu była wojna iracko-irańska (1980-1988): Iran toczył brutalną i kosztowną wojnę z Irakiem Saddama Husajna, wspieranego przez USA i inne zachodnie mocarstwa. Irak wygrał, ale dyktator Saddam Husajn musiał odejść. Ale to już inna odsłona.

Długotrwały konflikt o kontrolę nad Iranem, zarówno wewnętrzny, jak i zewnętrzny, pokazuje, że kluczowym elementem prawdziwej zmiany powinna być samostanowienie narodu. Persowie, jak i każdy inny naród, powinni mieć prawo do samodzielnego decydowania o swojej przyszłości, bez ingerencji zewnętrznych mocarstw, które często kierują się własnymi interesami geopolitycznymi i ekonomicznymi.

Zamiast narzucania określonych liderów czy systemów politycznych, społeczność międzynarodowa powinna wspierać procesy demokratyczne i prawa człowieka, pozwalając narodom na wybór własnej drogi rozwoju. Tylko wtedy możliwe jest stworzenie stabilnego, sprawiedliwego i pokojowego społeczeństwa, które będzie odpowiadać potrzebom i aspiracjom jego obywateli.

Ostatnio w Iranie odbyły się wybory Prezydenckie.

Masud Pezeszkian wygrał drugą turę wyborów prezydenckich w Iranie. Polityk uchodzi za zwolennika reform i dialogu z Zachodem. Polityk zdobył 16 mln na 29 mln oddanych głosów.

Należy pamiętać, że każdego kandydata zatwierdza Rada Strażników Iranu, do której zadań należy m.in. interpretacja konstytucji, nadzór nad wyborami i dopuszczanie kandydatów na członków Zgromadzenia Ekspertów, prezydenta i członków parlamentu.

Bliskość Zatoki Perskiej i Cieśniny Ormuz:

Iran leży nad Zatoką Perską, która jest jednym z najważniejszych regionów na świecie pod względem zasobów ropy naftowej. Cieśnina Ormuz, przez którą przechodzi około 20% światowego transportu ropy naftowej, jest kluczowym punktem strategicznym. Kontrola lub zakłócenie transportu przez tę cieśninę może mieć ogromny wpływ na globalne rynki energetyczne.

Iran graniczy z wieloma krajami, w tym z Irakiem, Afganistanem, Turcją i Pakistanem. Jego położenie daje mu wpływ na regionalną stabilność i politykę w regionie.

Iran odgrywa kluczową rolę w polityce Bliskiego Wschodu. Jego wpływy w krajach takich jak Irak, Syria, Liban i Jemen, poprzez wsparcie różnych grup i milicji, mają duże znaczenie dla stabilności i konfliktów w regionie.

Szczyt światowy „Wolny Iran 2024”: ku demokratycznej republice

Organizacja „Wolny Iran”

odnosi się najczęściej do różnych grup i ruchów opozycyjnych, które działają na rzecz demokratycznych zmian w Iranie i przeciwko reżimowi Islamskiej Republiki Iranu. Najbardziej znaną organizacją związaną z tym ruchem jest Narodowa Rada Oporu Iranu (NCRI) oraz jej zbrojne ramię, Organizacja Mudżahedinów Ludowych Iranu (MEK).

Narodowa Rada Oporu Iranu (NCRI)

Narodowa Rada Oporu Iranu (NCRI) została założona w 1981 roku. NCRI jest koalicją różnych irańskich organizacji politycznych, grup opozycyjnych oraz niezależnych działaczy, mającą na celu obalenie reżimu Islamskiej Republiki Iranu i ustanowienie demokratycznych rządów.

NCRI dąży do stworzenia świeckiego, demokratycznego i republikańskiego Iranu. Organizacja promuje równość płci, ochronę praw człowieka, wolność słowa i zgromadzeń oraz eliminację wszelkich form dyskryminacji.

Na czele NCRI stoi Maryam Rajavi, która pełni rolę prezydenta wybranego przez koalicję. NCRI posiada także swoje przedstawicielstwa w różnych krajach na świecie, starając się zdobyć poparcie międzynarodowe dla swojej sprawy.

Organizacja Mudżahedinów Ludowych Iranu (MEK)

MEK została założona w 1965 roku przez grupę studentów zainspirowanych ruchem antyimperialistycznym i rewolucyjnym. W latach 70. i 80. MEK stała się główną siłą opozycyjną przeciwko reżimowi szacha, a później przeciwko Islamskiej Republice Iranu.

MEK jako zbrojne ramię NCRI, dąży do obalenia reżimu irańskiego poprzez zbrojne powstanie i walkę partyzancką. Organizacja promuje demokrację, wolność religijną oraz równość płci. MEK walczy także o prawa mniejszości etnicznych i religijnych w Iranie.

MEK jest organizacją kontrowersyjną. Przez wiele lat była uznawana za organizację terrorystyczną przez USA i Unię Europejską, choć te oznaczenia zostały później zniesione. Organizacja była krytykowana za swoje metody, w tym stosowanie przemocy oraz za autorytarne praktyki wewnętrzne.

NCRI i MEK

prowadzą aktywną kampanię przeciwko reżimowi irańskiemu, organizując demonstracje, konferencje i spotkania na całym świecie. Stosują lobbing w międzynarodowych instytucjach i rządach, aby zdobyć poparcie dla swojej sprawy.

Organizacje te zyskały poparcie niektórych zachodnich polityków i rządów, szczególnie w USA i Europie, którzy widzą w nich potencjalnych sojuszników w walce przeciwko irańskiemu reżimowi.

Organizacja „Wolny Iran” w postaci NCRI i MEK

odgrywa istotną rolę w irańskim ruchu oporu przeciwko obecnemu reżimowi. Ich dążenie do demokratycznych zmian i praw człowieka spotyka się z szerokim poparciem, ale ich przeszłość i metody walki budzą również kontrowersje. Ważne jest, aby każda zmiana polityczna w Iranie była przeprowadzona w sposób respektujący prawa i wolności obywateli, bez narzucania siłowych rozwiązań z zewnątrz.

PLAN MARYAM RADŻAWI NA PRZYSZŁOŚĆ IRANU W 10 PUNKTACH

Odrzucenie velayat-e faqih (absolutnych rządów duchownych). Potwierdzenie suwerenności ludu w republice opartej na powszechnym prawie wyborczym i pluralizmie;
Wolność słowa, wolność partii politycznych, wolność zgromadzeń, wolność prasy i Internetu. Rozwiązanie i rozwiązanie Korpusu Strażników Rewolucji Islamskiej (IRGC), terrorystycznych Sił Qods, grup ubranych po cywilnemu, niepopularnego Bassii, Ministerstwa Wywiadu, Rady Rewolucji Kulturalnej oraz wszystkich represyjnych patroli i instytucji w miastach, wioskach, szkołach, uniwersytetach, biurach i fabrykach;
Zaangażowanie na rzecz wolności i praw jednostki i społeczeństwa zgodnie z Powszechną Deklaracją Praw Człowieka. Rozwiązanie wszystkich agencji odpowiedzialnych za cenzurę i inkwizycję. Dążenie do sprawiedliwości dla zamordowanych więźniów politycznych, zakazu tortur i zniesienia kary śmierci;
Rozdział religii od państwa oraz wolność religii i wyznań;
Pełna równość płci w sferze praw politycznych, społecznych, kulturalnych i ekonomicznych oraz równy udział kobiet w przywództwie politycznym. Zniesienie wszelkich form dyskryminacji; prawo do swobodnego wyboru własnego ubioru; prawo do swobodnego zawierania małżeństw i rozwodów oraz do zdobywania wykształcenia i zatrudnienia. Zakaz wszelkich form wykorzystywania kobiet pod jakimkolwiek pretekstem;
Niezależny system sądowniczy i prawny zgodny z międzynarodowymi standardami opartymi na domniemaniu niewinności, prawie do obrońcy, prawie do apelacji i prawie do bycia sądzonym w sądzie publicznym. Pełna niezależność sędziów. Zniesienie prawa szariatu mullahów i rozwiązanie Sądów Rewolucji Islamskiej;
Autonomia i usunięcie podwójnej niesprawiedliwości wobec narodowości i grup etnicznych Iranu zgodnie z planem NCRI dotyczącym autonomii irańskiego Kurdystanu;
Sprawiedliwość i równe szanse w sferze zatrudnienia i przedsiębiorczości dla wszystkich ludzi w Iranie w gospodarce wolnorynkowej. Przywrócenie praw robotników fizycznych, rolników, pielęgniarek, pracowników umysłowych, nauczycieli i emerytów;
Ochrona i odnowa środowiska, które zostało zmasakrowane pod rządami mullahów;
Iran bez broni jądrowej, który jest również pozbawiony broni masowego rażenia. Pokój, współistnienie oraz współpraca międzynarodowa i regionalna.

Czułem się zaszczycony uczestniczeniem w tym Święcie Wolności. Nie tylko noszeniem plakietki Press czy też gościnnością perskich gospodarzy, ale przede wszystkim uczestniczeniem w wyjątkowym wydarzeniu. Było to moje drugie spotkanie z tymi ludźmi, którzy poświęcili swoje życie dla swojej ojczyzny. Ich szczere pragnienie wolności dla Iranu jest budujące.

W spotkaniu uczestniczyli liczni goście z Niemiec, Polski, Ukrainy i Czech. Nie zabrakło też Kurdów. Niestety, w tym roku nie było Palestyńczyków, co było pewnym rozczarowaniem. Mimo to, atmosfera była pełna solidarności i wspólnej nadziei na lepszą przyszłość dla Iranu.

Pogoda była wyborna, a część uczestników postanowiła skorzystać z pięknej aury, udając się poza miejsce Szczytu. Inni, szukając cienia, okupowali zielone miejsca wokół Placu. Najwytrwalsi skandowali hasła i entuzjastycznie reagowali na wydarzenia rozgrywające się na scenie. Oprócz wystąpień politycznych, uczestnicy mieli okazję wysłuchać koncertów muzycznych. Na terenie wydarzenia można było otrzymać literaturę, flagi, parasole, żółte kapelusze (mój niestety zgubiłem), a także posiłek oraz wodę. Na szczęście było jej pod dostatkiem.

Byłem zaskoczony obecnością kilku polskich, wytatuowanych narodowców. Co więcej, byli pokojowo nastawieni. Ja i oni, po jednej stronie barykady – to naprawdę dowodzi, że cuda się zdarzają.

Szczyt był świetnie przygotowany, choć nie obyło się bez kilku niepotrzebnych wpadek. Mojej grupie zabrakło miejsca w hotelu, co było szczególnie problematyczne, ponieważ odbywały się wtedy Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej. Niestety, niektórzy goście potraktowali wyjazd do Berlina jako wycieczkę turystyczną i okazję do skorzystania z darmowych posiłków. Szczególnie było to widoczne w przypadku naszych wschodnich sąsiadów.

Mój szal palestyński przyciągał uwagę. Byłem dumny, mogąc w ten sposób wyrazić swoje wsparcie dla sprawy Palestyny: Pokazywaliśmy sobie znak solidarności dla Gazy i Palestyny kładąc rękę na sercu. Free Palestyna. Free Iran.

O łamaniu Praw Człowieka w Iranie napiszę w osobnym artykule.

Pisząc ten artykuł posiłkowałem się następującymi źródłami: