Tatarskie Święto Flagi w Gdańsku 25.06.2023
Piękne, kolorowe spotkanie kultur z domieszką smutku i nostalgii
Tatarskie Święto Flagi zostało zorganizowane przez Instytut Świata Krymskiego im. Ismaila Gasprińskiego w Europejskim Centrum Solidarności. Głównym celem tej fundacji jest propagowanie kultury Tatarów Krymskich. I taki też był cel tego wydarzenia.
Na czele Fundacji stoją AZIMA IZZETDINOVA oraz SUSANNA IZZETDINOVA.
Dzień Flagi Tatarów Krymskich to święto obchodzone corocznie przez społeczność krymskotatarską na całym świecie. Ustanowiono je w 2010 roku z inicjatywy Krymskiego Centrum Młodzieży i innych organizacji młodzieżowych, na datę obchodów wyznaczając 26 czerwca. Celem święta jest zjednoczenie ludzi i popularyzacja symboli krymskotatarskich. [1]
Flaga Tatarów krymskich jest symbolem narodowym tego ludu tureckiego, który zamieszkuje Półwysep Krymski od XIII wieku. Flaga składa się z niebieskiego prostokąta i żółtej tamgi czyli znaku władzy chańskiej rodu Girejów w lewym górnym rogu. Niebieski kolor oznacza niebo, stepy, rzeki i jeziora, a także czystość, wolność, uczciwość, wierność, perfekcjonizm i siłę. Tamga jest znakiem plemiennym, rodowym i własnościowym używanym przez ludy Wielkiego Stepu. Flaga została wprowadzona w 1917 roku przez pierwszy Kurułtaj – kongres Tatarów krymskich, który proklamował powstanie Krymskiej Republiki Ludowej. Flaga została ponownie przyjęta w 1991 roku przez drugi Kurułtaj po uzyskaniu niepodległości przez Ukrainę. Od 2010 roku dzień 26 czerwca obchodzony jest przez Tatarów krymskich jako święto flagi. [2]
Miałem przyjemność uczestniczenia w tym wydarzeniu. Poza organizatorami Tatarami krymskimi spotkałem przedstawicieli Karaimów oraz Tatarów polskich lub też polsko – litewskich jak chcą niektórzy. Mimo wspólnych korzeni są to dwie odrębne grupy. Tatarzy polscy są uznaną mniejszością narodową w Polsce a Tatarzy Krymscy są uchodźcami ze swojej ziemi.
To był niezwykły dzień pełen ciekawych rozmów i wymiany doświadczeń. Dowiedziałem się wiele o historii, kulturze i religii tych grup narodowych,
Program wydarzenia, mimo niedługiej historii działalności Fundacji, był bogaty. Na sam początek zaprezentowano nam Flagę oraz Hymn. Mieliśmy okazję wysłuchać przemówienia
Pani Prezydent Moniki Chabior, Konsula Ukrainy Oleksandrem Plodystyi oraz Susanny Izzetdinovy.
Pan Konsul w swoim krótkim wystąpieniu nawiązał do trwających już rozmowach z tatarami krymskimi o jakieś formie autonomii dla Krymu gdy zostanie wyzwolony.
Pozwolę sobie na uwagę. Żałuję, że dopiero teraz, po traumatycznych wojennych doświadczeniach Rząd Ukrainy postanowił uregulować zgodnie z europejskimi standardami swoje relacje z mniejszościami zamieszkującymi Ukrainę. Mam też nadzieję, że większość grup narodowych, etnicznych zostanie objęta w jakiś sposób ochroną i otrzyma należyte wsparcie by mogły krzewić swoją kulturę i tradycje.
Każdy naród ma niezbywalne prawo do samostanowienie w tym do stworzenia swojego państwa lub też do autonomii która umożliwi mu odpowiedni rozwój. To podstawowa zasada prawa międzynarodowego, która wynika z poszanowania godności i wolności ludzkiej. Narody mają prawo do decydowania o swoim losie politycznym, gospodarczym, społecznym i kulturalnym, bez ingerencji z zewnątrz. Samostanowienie narodowe jest warunkiem niezbędnym dla zapewnienia pokoju i współpracy między państwami i ludźmi.
W głównym holu ECS zorganizowano Kiermasz z Tatarską, karaimską literaturą, rękodziełem oraz przedmiotami artystycznymi. Jak podaje organizatorzy w kiermaszu uczestniczyły: utalentowana artystka Marta Zwarycz wraz ze swoją galerią dzieł sztuki, które łączą w sobie styl malarstwa pietrykiwskiego i współczesnego. Natalia Kovalyshyna , która poprowadzi warsztaty rękodzielnicze z haftu, nauczy młodszych i starszych ozdabianiu serwet, obrusów, a nawet garderoby. Irina Kabanowa, przedstawicielka wyjątkowej techniki tworzenia Lalek Motanek w ukraińskim stylu i nie tylko, które służą wspieraniu osobistych intencji, marzeń i życzeń.
Dodatkowo były stoiska z literaturą tatarską oraz karaimską. Muszę się pochwalić, iż wzbogaciłem się o kilka czasopism karaimskich i tatarów polskich. Za co organizatorom dziękuję.
Poza strawą dla ducha było stoisko z przysmakami tatarskimi które można było nabyć. Niewątpliwie stoisko to cieszyło się dużym zainteresowaniem, ponieważ było przygotowane przez restaurację Azima Tatarskie Przysmaki która to należy do organizatorki Święta.
W tzw. ogrodzie zimowym odbył się Koncert zespołu Buńczuk i Choru Vyrij.
Buńczuk to jedyny w swoim rodzaju tatarski zespół wielopokoleniowy, tworzący i promujący współczesną kulturę Tatarów na Podlasiu.
Chór Vyrij to ukraiński chór działający przy Gama GAK pod przewodnictwem Hanny Malenka, która jednocześnie jest ukraińską piosenkarką, kompozytorką, solistką zespołu Hanna i dyrygentką ukraińskich wykonawców oraz osób z pochodzeniem ukraińskim urodzonych w Polsce. Zachowanie tożsamości narodowej jest dla nich bardzo ważne, a wspólny śpiew ukraińskich pieśni jest ich nieodłącznym elementem.
Niestety nie mogłem uczestniczyć w następnych wydarzeniach, czego niezmiernie żałuję. Z programu wiem, że miało być bardzo ciekawe spotkanie pt. Nieznane historie. Opowieści o Tatarach i Karaimach
W spotkaniu wezmą udział: Olgierd Chazbijewicz – przewodniczący Gminy Muzułmańskiej Wyznaniowej w Gdańsku, Nedim Useinow – politolog z Uniwersytetu Warszawskiego, przedstawiciel Światowego Kongresu Tatarów Krymskich w Polsce, Mariola Abkowicz – przewodnicząca Związku Karaimów Polskich, Susanna Izzetdinowa – prezeska fundacji Instytut Świata Krymskiego. W roli moderatora: Lew Zacharczyszyn – pełnomocnik dyrektora ECS ds. solidarności polsko-ukraińskiej.
Po tym spotkaniu zaplanowano prezentację filmu
A Struggle for Home: The Crimean Tatars
Film dokumentalny „A Struggle for Home: The Crimean Tatars” (reż. i scen. Director Christina Paschyn, 2015) opowiada historię Tatarów Krymskich.
Uważam, że to wydarzenie było bardzo ważne dla promowania dialogu międzykulturowego i wzajemnego szacunku. Mam nadzieję, że spotkam się znowu z tymi wspaniałymi ludźmi i poznam więcej o ich bogatym dziedzictwie.
Chcemy również aktywnie uczestniczyć w promowaniu kultury tatarskiej, karaimskiej i innych grup etnicznych, które żyją w Polsce i Europie.
