20.06. Światowy Dzień Uchodźcy, World Refugee Day

Uchodźcy są jednym z największych wyzwań dla Europy w XXI wieku.

Codziennie giną ludzie, którzy próbują uciec od śmierci głodu. Nie mają oni dostępu do wystarczającej ilości żywności, wody i lekarstw, które mogłyby zapewnić im godne życie. Często są oni zmuszani do opuszczania swoich domów i krajów z powodu wojen, konfliktów lub prześladowań. Szukają oni schronienia i pomocy w innych miejscach, ale nie zawsze je znajdują. Niektórzy z nich trafiają do obozów dla uchodźców, gdzie warunki są bardzo ciężkie i niebezpieczne. Inni próbują przedostać się przez granice lub morza, ryzykując swoje życie w łodziach lub ciężarówkach. Wielu z nich nie dociera do celu i umiera z powodu wyczerpania, odwodnienia lub utonięcia. Jest to ogromna strata ludzkiego potencjału i godności. Powinniśmy zrobić wszystko, co w naszej mocy, aby zapobiec tej tragedii i pomóc tym ludziom, którzy potrzebują naszej solidarności i wsparcia.

Corocznie 20.06. obchodzony jest Światowy Dzień Uchodźcy, World Refugee Day ustanowione przez Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych 4 grudnia 2000 roku (rezolucja 55/76). Rezolucja została przyjęta z okazji pięćdziesiątej rocznicy ustanowienia Biura Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców. {1}
Ten materiał powinien składać się z dwóch części.

I 

Uchodźcy w Polsce i Europie: tragedia czy szansa?

W ostatnich latach Europa doświadczyła największego kryzysu migracyjnego od czasów II wojny światowej. Miliony ludzi uciekały przed nędzą, przemocą, wojną i prześladowaniami w swoich krajach pochodzenia. Wielu z nich marzyło o bezpiecznym schronieniu w bogatej Europie. Według ONZ, od 2015 roku do krajów europejskich przybyło ponad 1,7 mln uchodźców, głównie z Syrii, Afganistanu i Iraku. Większość z nich szuka schronienia w Niemczech, Szwecji i Norwegii, ale także w Polsce, Francji i Holandii. Nie wszystkie państwa przyjmują uchodźców z otwartymi ramionami i oferują im pomoc humanitarną i możliwość ubiegania się o azyl.  Niektóre kraje zamknęły swoje granice lub ograniczyły liczbę przyjmowanych uchodźców. Inne kraje musiały zmierzyć się z problemami społecznymi, ekonomicznymi i politycznymi związanymi z integracją nowych mieszkańców.
Uchodźcą staje się człowiek uciekający z kraju ogarniętego konfliktem zbrojnym, obawiający się  prześladowania i przemocy. Czynniki te (w tym terroryzm) powodują masowe ruchy uchodźców, [2]

W Polsce sytuacja jest szczególna. Z jednej strony Polska przyjęła największą liczbę uchodźców z Ukrainy – około 2,5 miliona – i chwali się tym jako dowodem swojej humanitarności i solidarności.
Z drugiej strony Polska odmawia udziału w unijnej polityce relokacji uchodźców z Bliskiego Wschodu i Afryki i twierdzi, że nie ma obowiązku pomagać ludziom o innej kulturze i religii.
Jak polskie media przedstawiają kwestię migracji? Czy są obiektywne i rzetelne? Czy pokazują całą prawdę o sytuacji uchodźców? Czy nie wpływają na opinie publiczną i nie manipulują faktami? Badania naukowe pokazują, że polskie media są podzielone na dwa obozy: konserwatywny i liberalny. Te różnice są widoczne w tonie, sentymencie i tematyce wiadomości o migracji. Media konserwatywne pokazują tylko negatywne aspekty migracji i skupiają się na zagrożeniach dla bezpieczeństwa, tożsamości i wartości narodowych.
Jeśli nie ma takich problemów w Polsce, to pokazują protesty przeciwko migrantom w Europie lub fałszywe informacje o przestępstwach popełnianych przez uchodźców. Media liberalne częściej odwołują się do specyfiki migracji do Polski (głównie ekonomicznej z Ukrainy) i pokazują potrzebę solidarności z migrantami. Jednak dominującą różnicą jest sympatia polityczna poszczególnych mediów. Pokazaliśmy podziały w relacjach medialnych na podstawie tego czynnika. Media brukowe nie są związane z żadną partią polityczną; krytykują działania rządu i opozycji.
Jednak najważniejszą perspektywą, z której chcemy opisać zebrane materiały, jest securytalizacja migracji [3]. Temat bezpieczeństwa jest obecny w każdym analizowanym dyskursie, niezależnie od podziałów politycznych. Nasze badania pokazują jednak, że intensywność zagrożeń jest większa w prasie prawicowej.
Czy polskie media pomagają czy szkodzą uchodźcom? Czy informują, czy dezinformują społeczeństwo? Czy budują mosty czy mury między ludźmi? Czy są odpowiedzialne czy nieodpowiedzialne? To pytania, na które każdy powinien znaleźć swoją odpowiedź. My uważamy, że media powinny być źródłem prawdziwej i obiektywnej informacji, a nie narzędziem propagandy i manipulacji. Uważamy, że media powinny pokazywać ludzką twarz migracji, a nie tylko statystyki i stereotypy. Uważamy, że media powinny promować dialog i tolerancję, a nie nienawiść i ksenofobię. Uważamy, że media powinny być częścią rozwiązania, a nie częścią problemu.

Uchodźcy to ludzie. Ludzie różni od nas pod wieloma względami, ale też podobni do nas pod wieloma innymi. Ludzie, którzy mają swoje marzenia, nadzieje i obawy. Ludzie, którzy potrzebują pomocy i wsparcia. Ludzie, którzy mogą wnieść wiele do naszego społeczeństwa i kultury. Ludzie, którzy zasługują na szacunek i godność. Co możemy zrobić, aby im pomóc? Możemy się o nich dowiedzieć więcej. Możemy się z nimi zapoznać. Możemy się z nimi porozumieć. Możemy się z nimi zaprzyjaźnić. Możemy się z nimi solidaryzować.“`

II

20.06. Światowy Dzień Uchodźcy, World Refugee Day w Gdańsku.

Moje osobiste uwagi:

1. Miałem przyjemność uczestniczenia w Światowym Dniu Uchodźcy w Gdańsku.  Większość uchodźców stanowili Ukraińcy, którzy uciekli przed wojną w swoim kraju. Byli pełni godności i nadziei na lepszą przyszłość. Zapamiętam: plecenie maskujących siatek przez kobiety dla ich “mężczyzn walczących o ich domy”, zabawy dzieci (na szczęście zawsze są skłonne do śmiechu i radości, gdy czują się bezpieczne), muzykę ukraińską ze sceny, przemówienie po ukraińsku Konsula Ukrainy w Gdańsku oraz słowa prowadzącego “Sława Ukrainie”. Było to piękne wydarzenie, które pokazało siłę ludzkiego ducha i potrzebę wspierania uchodźców na całym świecie.
2. W tym tekście chciałbym podzielić się moimi spostrzeżeniami i opiniami na temat sytuacji uchodźców w Polsce. Uważam, że jest to ważny i aktualny temat, który wymaga naszej uwagi i solidarności. Uchodźcy to ludzie, którzy musieli opuścić swoje kraje z powodu wojny, prześladowań lub katastrof naturalnych. Niektórzy z nich szukają schronienia w Polsce, licząc na lepsze życie i ochronę przed zagrożeniami. Jednak nie wszyscy uchodźcy są traktowani tak samo. Według danych UNHCR z 2020 roku, Polska przyjęła tylko 2 803 wnioski o azyl, co stanowi znaczny spadek w porównaniu z poprzednimi latami. Tylko 392 osób otrzymało status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą – większość z nich pochodziła z Turcji, Białorusi i Rosji. Większość wnioskodawców to obywatele Federacji Rosyjskiej, Ukrainy i Białorusi. Wiele osób ubiegających się o azyl opuszcza Polskę przed wydaniem decyzji, podróżując do Europy Zachodniej. Jednym z najbardziej dramatycznych przykładów jest kryzys na granicy polsko-białoruskiej, który rozpoczął się w lipcu 2021 roku. Prezydent Białorusi Aleksander Łukaszenka zagroził, że “zaleje” Unię Europejską przemytnikami ludzi, narkotyków i uzbrojonymi migrantami. Następnie białoruskie władze i państwowe przedsiębiorstwa turystyczne, wspólnie z niektórymi liniami lotniczymi działającymi na Bliskim Wschodzie, zaczęły promować wycieczki do Białorusi, zwiększając liczbę połączeń z Bliskiego Wschodu i udzielając tym, którzy je kupili, białoruskich wiz pod pozorem celów łowieckich. W ten sposób tysiące ludzi z Iraku, Syrii, Afganistanu i innych krajów znalazło się na granicy z Polską, gdzie byli blokowani przez polską straż graniczną i wojsko. Niektórzy z nich próbowali przedostać się przez lasy lub rzeki do Polski lub Litwy, narażając się na niebezpieczeństwo hipotermii lub utonięcia. Inni pozostawali w namiotach lub na otwartym powietrzu bez dostępu do jedzenia, wody, opieki medycznej czy pomocy humanitarnej. Uważam, że taka sytuacja jest niedopuszczalna i narusza prawa człowieka oraz międzynarodowe konwencje dotyczące uchodźców. Uchodźcy nie są narzędziem politycznym ani zagrożeniem dla bezpieczeństwa, ale ludźmi, którzy potrzebują naszej pomocy i współczucia. Polska jako kraj należący do Unii Europejskiej i ONZ, powinna zapewnić uchodźcom dostęp do procedury azylowej, godnych warunków życia i ochrony przed przemocą i dyskryminacją. Powinna też współpracować z innymi krajami i organizacjami międzynarodowymi w celu znalezienia trwałych rozwiązań dla uchodźców, takich jak integracja lokalna, przesiedlenie lub dobrowolny powrót do kraju pochodzenia. Nie chcę być obojętny na los uchodźców w Polsce. Chcę się dowiedzieć więcej o ich sytuacji, historiach i potrzebach. Chcę też działać na rzecz poprawy ich praw i warunków. Dlatego zachęcam wszystkich do zainteresowania się tym tematem i podjęcia akcji. Możemy np. podpisywać petycje, uczestniczyć w demonstracjach, wspierać organizacje pomocowe lub nawiązywać bezpośredni kontakt z uchodźcami. Każdy z nas może coś zrobić, by pokazać, że uchodźcy są mile widziani w Polsce i że nie są sami. Jeżeli jesteś osobą, która była zmuszona opuścić swój dom przed wojną, przemocą czy też po prostu biedą a chcesz się podzielić się tym to napisz do nas. Zapraszamy do dzielenia się swoimi historiami. Wzbogacają one nas.

Do tematu Migracji i Uchodźctwa będziemy wracać.

Zapraszam do zapoznania się z ważnymi na ten temat dokumentami  w naszym dziale Regulacje. ( znajdują się tam między innymi takie dokumenty jak: Deklaracja nowojorska w sprawie uchodźców i migrantów; Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 18 kwietnia 2018 r. w sprawie postępów w zakresie globalnych porozumień ONZ w sprawie bezpiecznej, uporządkowanej i legalnej migracji oraz w sprawie uchodźców; Globalne Porozumienie Na Rzecz Bezpiecznej, Uporządkowanej I Legalnej Migracji /Global Compact For Migration ;Protokół przeciwko przemytowi migrantów drogą lądową, morską i powietrzną, uzupełniający  Konwencję Narodów Zjednoczonych przeciwko międzynarodowej przestępczości zorganizowanej

1. Poniżej Zdjęcia ze. Światowego Dnia Uchodźcy (World Refugee Day) w Gdańsku
2. Raport o Migracji na Świecie Międzynarodowej Organizacji ds. Migracji (IOM)
3. Raport UNHCR Global Trends przedstawia najnowsze liczby uchodźców, osób ubiegających się o azyl, przesiedleńców wewnętrznych i bezpaństwowców na całym świecie.