Afrykańska Karta Praw Człowieka I Ludów z dnia 27 czerwca 1981 r.

AFRYKAŃSKA KARTA PRAW CZŁOWIEKA I LUDÓW  #

The African Charter on Human and Peoples’ Rights #

(Przyjęty dnia 27 czerwca 1981 r., OAU Doc. CAB/LEG/67/3 rev. 5, 21 I.L.M. 58 (1982), 

obowiązująca od 21 października 1986 r.)

 Preambuła

 Państwa Afrykańskie będące członkami Organizacji Jedności Afrykańskiej, stronami niniejszej konwencji zatytułowanej “Afrykańska Karta Praw Człowieka i Ludów”,

powołując się na decyzję 115 (XVI) Zgromadzenia Szefów Państw i Rządów na szesnastej sesji zwyczajnej, która odbyła się w Monrovii, Liberia, w dniach 17-20 lipca 1979 r., w sprawie przygotowania “wstępnego projektu Afrykańskiej Karty Praw Człowieka i Ludów, przewidującego między innymi ustanowienie organów popierających i chroniących prawa człowieka i ludów”;

uwzględniając Kartę Organizacji Jedności Afrykańskiej, która stanowi, że “wolność, równość, sprawiedliwość i godność są podstawowymi celami dla osiągnięcia słusznych aspiracji narodów afrykańskich”;

Potwierdzając zobowiązanie, które uroczyście złożyli w artykule 2 wspomnianej Karty, że wykorzenią wszelkie formy kolonializmu w Afryce, że skoordynują i zintensyfikują współpracę i wysiłki na rzecz osiągnięcia lepszego życia dla narodów Afryki oraz że będą popierać współpracę międzynarodową, z należytym uwzględnieniem Karty Narodów Zjednoczonych. oraz Powszechna Deklaracja Praw Człowieka;

biorąc pod uwagę zalety ich tradycji historycznej i wartości cywilizacji afrykańskiej, które powinny inspirować i charakteryzować ich refleksję nad pojęciem praw człowieka i ludów;

uznając, z jednej strony, że podstawowe prawa człowieka wynikają z cech istoty ludzkiej, które uzasadniają jej ochronę krajową i międzynarodową, a z drugiej strony,

Z drugiej strony, rzeczywistość i poszanowanie praw narodów powinny koniecznie gwarantować prawa człowieka;

zważywszy, że korzystanie z praw i wolności pociąga za sobą również wypełnianie obowiązków przez każdego; przekonane, że odtąd konieczne jest zwracanie szczególnej uwagi na prawo do rozwoju i że prawa obywatelskie i polityczne nie mogą być oddzielone od praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych zarówno w ich pojęciu, jak i w powszechności, oraz że zaspokojenie praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych stanowi gwarancję korzystania z praw obywatelskich i politycznych;

Świadome swego obowiązku dążenia do całkowitego wyzwolenia Afryki, której narody wciąż walczą o swoją godność i prawdziwą niepodległość, oraz podejmujące się likwidacji kolonializmu, neokolonializmu, apartheidu, syjonizmu oraz likwidacji agresywnych zagranicznych baz wojskowych i wszelkich form dyskryminacji, zwłaszcza ze względu na rasę, grupę etniczną, kolor skóry, płeć. język, religia lub poglądy polityczne;

potwierdzając swoje przywiązanie do zasad praw i wolności człowieka i ludów zawartych w deklaracjach, konwencjach i innych instrumentach przyjętych przez Organizację Jedności Afrykańskiej, Ruch Państw Niezaangażowanych i Organizację Narodów Zjednoczonych;

są głęboko przekonane o swoim obowiązku popierania i ochrony praw i wolności człowieka i ludu, biorąc pod uwagę znaczenie, jakie tradycyjnie przywiązuje się do tych praw i wolności w Afryce;

Uzgadniają, co następuje:

Część I: Prawa i obowiązki #

Rozdział I: Prawa człowieka i ludy Artykuł 1 #

Państwa Członkowskie Organizacji Jedności Afrykańskiej, będące stronami niniejszej Karty, uznają prawa, obowiązki i wolności zawarte w niniejszym rozdziale i zobowiązują się do przyjęcia środków ustawodawczych lub innych w celu ich wykonania.

Artykuł 2 #

Każdy człowiek ma prawo do korzystania z praw i wolności uznanych i zagwarantowanych w niniejszej Karcie, bez względu na jakiekolwiek różnice, takie jak rasa, grupa etniczna, kolor skóry, płeć, język, religia, poglądy polityczne lub wszelkie inne, pochodzenie narodowe i społeczne, majątek, urodzenie lub inny status.

Artykuł 3 #

1. Każdy człowiek jest równy wobec prawa. #

2. Każdy człowiek ma prawo do równej ochrony prawnej. #

Artykuł 4 #

Istoty ludzkie są nietykalne. Każda istota ludzka ma prawo do poszanowania jej życia i integralności jej osoby. Nikt nie może być arbitralnie pozbawiony tego prawa.

Artykuł 5 #

Każdy człowiek ma prawo do poszanowania przyrodzonej mu godności i do uznania jego statusu prawnego. Zakazane są wszelkie formy wyzysku i poniżania człowieka, w szczególności niewolnictwo, handel niewolnikami, tortury, okrutne, nieludzkie lub poniżające karanie i traktowanie.

Artykuł 6 #

Każdy człowiek ma prawo do wolności i bezpieczeństwa swojej osoby. Nikt nie może być pozbawiony wolności, chyba że z przyczyn i na warunkach przewidzianych uprzednio przez ustawę. W szczególności nikt nie może być arbitralnie aresztowany lub zatrzymany.

Artykuł 7 #

1. Każdy człowiek ma prawo do tego, by jego sprawa została wysłuchana. Obejmuje to: a) prawo do odwołania się do właściwych organów krajowych w sprawie aktów naruszających jego prawa podstawowe, uznane i gwarantowane przez obowiązujące konwencje, ustawy, przepisy i zwyczaje; b) prawo do domniemania niewinności do czasu udowodnienia winy przez właściwy sąd lub trybunał; c) prawo do obrony, w tym prawo do obrony przez wybranego przez siebie obrońcę; d) prawo do bycia osądzonym w rozsądnym terminie przez bezstronny sąd lub trybunał.
2. Nikt nie może być skazany za działanie lub zaniechanie, które nie stanowiło czynu zabronionego pod groźbą kary w czasie jego popełnienia. Nie można wymierzyć kary za przestępstwo, które w chwili jego popełnienia nie było przewidziane. Kara ma charakter osobisty i może być wymierzona wyłącznie sprawcy.

Artykuł 8 #

Gwarantuje się wolność sumienia, wyznania i swobodnego praktykowania religii. Nikt nie może, z zastrzeżeniem prawa i porządku, być poddany środkom ograniczającym korzystanie z tych wolności.

Artykuł 9 #

1. Każda osoba ma prawo do otrzymania informacji. #

2. Każdy człowiek ma prawo do wyrażania i rozpowszechniania swoich poglądów w granicach prawa. #

Artykuł 10 #

1. Każdy człowiek ma prawo do swobodnego zrzeszania się, pod warunkiem, że przestrzega prawa. #

2. Z zastrzeżeniem obowiązku solidarności przewidzianego w art. 29, nikt nie może być zmuszany do przystąpienia do stowarzyszenia. #

Artykuł 11 #

Każdy człowiek ma prawo do swobodnego zgromadzania się z innymi. Korzystanie z tego prawa podlega jedynie niezbędnym ograniczeniom przewidzianym przez prawo, w szczególności tym, które zostały uchwalone w interesie bezpieczeństwa narodowego, bezpieczeństwa, zdrowia, etyki oraz praw i wolności innych osób.

Artykuł 12 #

1. Każdy człowiek ma prawo do swobodnego przemieszczania się i przebywania w granicach państwa, pod warunkiem, że przestrzega prawa.
2. Każdy człowiek ma prawo opuścić jakikolwiek kraj, w tym swój własny i powrócić do swojego kraju. Prawo to może podlegać jedynie ograniczeniom przewidzianym przez prawo w celu ochrony bezpieczeństwa narodowego, porządku publicznego, zdrowia publicznego lub moralności.
3. Każdy człowiek ma prawo, w czasie prześladowań, do ubiegania się o azyl i uzyskania go w innych krajach, zgodnie z prawem tych krajów i konwencjami międzynarodowymi.
4. Cudzoziemiec, legalnie przyjęty na terytorium Państwa-Strony niniejszej Karty, może być z niego wydalony tylko na mocy decyzji podjętej zgodnie z ustawą.
5. Zakazuje się masowego wydalania cudzoziemców. Masowe wypędzenia są wymierzone w grupy narodowe, rasowe, etniczne lub religijne.

Artykuł 13 #

1. Każdy obywatel ma prawo do swobodnego uczestniczenia w rządzeniu swoim krajem, bądź to bezpośrednio, bądź za pośrednictwem swobodnie wybranych przedstawicieli, zgodnie z przepisami ustawy.
2. Każdy obywatel ma prawo równego dostępu do służby publicznej w swoim kraju.
3. Każdy człowiek ma prawo dostępu do własności publicznej i usług na zasadzie ścisłej równości wszystkich osób wobec prawa.

Artykuł 14 #

Prawo własności jest gwarantowane. Może ona być naruszana jedynie w interesie potrzeby publicznej lub w ogólnym interesie Wspólnoty oraz zgodnie z przepisami odpowiednich ustaw.

Artykuł 15 #

Każdy człowiek ma prawo do pracy w sprawiedliwych i zadowalających warunkach i powinien otrzymywać równą płacę za równą pracę.

Artykuł 16 #

1. Każdy człowiek ma prawo do korzystania z najlepszego osiągalnego stanu zdrowia fizycznego i psychicznego.
2. Państwa-Strony niniejszej Karty podejmą niezbędne środki w celu ochrony zdrowia swoich obywateli i zapewnienia im opieki medycznej w czasie choroby.

Artykuł 17 #

1. Każdy człowiek ma prawo do nauki.
2. Każdy człowiek może swobodnie uczestniczyć w życiu kulturalnym swojej społeczności.
3. Propagowanie i ochrona moralności i tradycyjnych wartości uznanych przez społeczność jest obowiązkiem państwa.

Artykuł 18 #

1. Rodzina jest naturalną komórką i podstawą społeczeństwa. Powinna być chroniona przez państwo, które powinno dbać o jej zdrowie fizyczne i moralne.
2. Państwo ma obowiązek pomagać rodzinie, która jest opiekunem moralności i tradycyjnych wartości uznanych przez społeczność.
3. Państwo czuwa nad zniesieniem wszelkiej dyskryminacji kobiet, a także zapewnia ochronę praw kobiety i dziecka, zgodnie z międzynarodowymi deklaracjami i konwencjami.
4. Osoby w podeszłym wieku i niepełnosprawne mają również prawo do specjalnych środków ochrony, odpowiadających ich potrzebom fizycznym lub moralnym.

Artykuł 19 #

Wszystkie ludy będą równe; Cieszą się oni takim samym szacunkiem i mają takie same prawa. Nic nie może usprawiedliwiać dominacji jednego narodu nad drugim.

Artykuł 20 #

1. Wszystkie narody mają prawo do istnienia. Mają oni niepodważalne i niezbywalne prawo do samostanowienia. Określają one swobodnie swój status polityczny i dążą do rozwoju gospodarczego i społecznego zgodnie z polityką, którą swobodnie wybrali.
2. Narody skolonizowane lub uciskane będą miały prawo do wyzwolenia się z więzów dominacji poprzez uciekanie się do wszelkich środków uznanych przez społeczność międzynarodową.
3. Wszystkie narody będą miały prawo do pomocy Państw-Stron niniejszej Karty w ich wyzwoleńczej walce przeciwko obcemu panowaniu, czy to politycznemu, gospodarczemu, czy kulturalnemu.

Artykuł 21 #

1. Wszystkie narody powinny swobodnie rozporządzać swoimi bogactwami i zasobami naturalnymi. Prawo to będzie wykonywane w wyłącznym interesie narodu. W żadnym wypadku naród nie może być jej pozbawiony.
2. W przypadku grabieży wywłaszczona ludność ma prawo do zgodnego z prawem odzyskania swojej własności, jak również do odpowiedniego odszkodowania.
3. Swobodne rozporządzanie bogactwami i zasobami naturalnymi odbywa się bez uszczerbku dla obowiązku popierania międzynarodowej współpracy gospodarczej opartej na wzajemnym szacunku, sprawiedliwej wymianie i zasadach prawa międzynarodowego.
4. Państwa-Strony niniejszej Karty będą indywidualnie i zbiorowo korzystać z prawa do swobodnego rozporządzania swoimi bogactwami i zasobami naturalnymi w celu umocnienia jedności i solidarności Afryki.
5. Państwa-Strony niniejszej Karty zobowiązują się do zniesienia wszelkich form wyzysku gospodarczego, w szczególności tego, które są praktykowane przez monopole międzynarodowe, tak aby umożliwić swoim narodom pełne korzystanie z korzyści płynących z ich zasobów narodowych.

Artykuł 22 #

1. Wszystkie narody mają prawo do rozwoju gospodarczego, społecznego i kulturalnego w poszanowaniu ich wolności i tożsamości oraz w równym stopniu z korzystania ze wspólnego dziedzictwa ludzkości.
2. Państwa mają obowiązek, indywidualnie lub zbiorowo, zapewnić realizację prawa do rozwoju.

Artykuł 23 #

1. Wszystkie narody mają prawo do pokoju i bezpieczeństwa narodowego i międzynarodowego. Stosunki między państwami regulują zasady solidarności i przyjaznych stosunków, potwierdzone w sposób dorozumiany w Karcie Narodów Zjednoczonych i potwierdzone przez Organizację Jedności Afrykańskiej.
2. W celu umocnienia pokoju, solidarności i przyjaznych stosunków Państwa-Strony niniejszej Karty zapewnią, aby: a) żadna osoba korzystająca z prawa azylu na mocy artykułu 12 niniejszej Karty nie angażowała się w działalność wywrotową przeciwko swojemu krajowi pochodzenia lub jakiemukolwiek innemu Państwu będącemu stroną niniejszej Karty; b) ich terytoria nie będą wykorzystywane jako baza do działalności wywrotowej lub terrorystycznej przeciwko narodowi któregokolwiek innego Państwa, które jest stroną niniejszej Karty.

Artykuł 24 #

Wszystkie narody będą miały prawo do ogólnie zadowalającego środowiska sprzyjającego ich rozwojowi.

Artykuł 25 #

Państwa-Strony niniejszej Karty będą miały obowiązek popierać i zapewniać poprzez nauczanie, wychowanie i publikacje poszanowanie praw i wolności zawartych w niniejszej Karcie, a także czuwać nad tym, aby te wolności i prawa, jak również odpowiadające im obowiązki i obowiązki, były rozumiane.

Artykuł 26 #

Państwa-Strony niniejszej Karty mają obowiązek gwarantować niezawisłość sądów oraz zezwalać na tworzenie i doskonalenie odpowiednich instytucji krajowych, którym powierzono popieranie i ochronę praw i wolności zagwarantowanych w niniejszej Karcie.

Rozdział II: Cła #

Artykuł 27 #

1. Każdy człowiek ma obowiązki wobec swojej rodziny i społeczeństwa, państwa i innych prawnie uznanych wspólnot oraz wspólnoty międzynarodowej.
2. Prawa i wolności każdego człowieka są wykonywane z poszanowaniem praw innych osób, bezpieczeństwa zbiorowego, moralności i wspólnego interesu.

Artykuł 28 #

Każdy człowiek ma obowiązek szanować i szanować swoich bliźnich bez dyskryminacji oraz utrzymywać stosunki mające na celu promowanie, ochronę i umacnianie wzajemnego szacunku i tolerancji.

Artykuł 29 #

Osoba fizyczna ma również obowiązek:

1. Zachowanie harmonijnego rozwoju rodziny oraz działanie na rzecz spójności i szacunku dla rodziny; szanować swoich rodziców przez cały czas, aby ich wspierać w razie potrzeby;
2. Służyć swojej wspólnocie narodowej, oddając na jej służbę swoje zdolności fizyczne i intelektualne;
3. a) nie narażać na szwank bezpieczeństwa państwa, którego jest obywatelem lub rezydentem;
4. Zachowywać i umacniać solidarność społeczną i narodową, zwłaszcza gdy jest ona zagrożona;
5. Zachować i umocnić niepodległość narodową i integralność terytorialną swego kraju oraz przyczyniać się do jego obrony zgodnie z prawem;
6. Pracować zgodnie ze swoimi zdolnościami i kompetencjami oraz płacić podatki nakładane przez prawo w interesie społeczeństwa;
7. Zachowywać i wzmacniać pozytywne wartości kultury afrykańskiej w stosunkach z innymi członkami społeczeństwa, w duchu tolerancji, dialogu i konsultacji, a w ogóle przyczyniać się do promowania moralnego dobrobytu społeczeństwa;
8. Przyczyniać się, na miarę swoich możliwości, w każdym czasie i na wszystkich szczeblach, do promowania i urzeczywistniania jedności Afryki.

Część II: Środki ochronne #

 Rozdział I: Ustanowienie i organizacja Afrykańskiej Komisji Praw Człowieka i Ludów #

Artykuł 30 #

W ramach Organizacji Jedności Afrykańskiej ustanawia się Afrykańską Komisję Praw Człowieka i Ludów, zwaną dalej “Komisją”, w celu wspierania praw człowieka i ludów oraz zapewnienia ich ochrony w Afryce.

Artykuł 31 #

1. Komisja składa się z jedenastu członków wybranych spośród afrykańskich osobistości o najwyższym uznaniu, znanych ze swojej wysokiej moralności, uczciwości, bezstronności i kompetencji w sprawach praw człowieka i ludów; szczególną uwagę zwraca się na osoby posiadające doświadczenie prawnicze.
2. Członkowie Komisji pełnią swoje funkcje we własnym imieniu.

Artykuł 32 #

W skład Komisji wchodzi nie więcej niż jeden obywatel tego samego państwa.

Artykuł 33 #

Członkowie Komisji będą wybierani w głosowaniu tajnym przez Zgromadzenie Szefów Państw i Rządów z listy osób nominowanych przez Państwa-Strony niniejszej Karty.

Artykuł 34 #

Każde Państwo-Strona niniejszej Karty nie może nominować więcej niż dwóch kandydatów. Kandydaci muszą posiadać obywatelstwo jednego z Państw będących Stronami niniejszej Karty.

Jeżeli państwo zgłasza dwóch kandydatów, jeden z nich nie może być obywatelem tego państwa.

Artykuł 35 #

1. Sekretarz Generalny Organizacji Jedności Afrykańskiej zaprosi Państwa-Strony niniejszej Karty co najmniej na cztery miesiące przed wyborami do zgłaszania kandydatów;
2. Sekretarz Generalny Organizacji Jedności Afrykańskiej sporządza alfabetyczną listę osób nominowanych w ten sposób i przekazuje ją szefom państw i rządów co najmniej na miesiąc przed wyborami.

Artykuł 36 #

Członkowie Komisji są wybierani na okres sześciu lat i mogą być wybrani ponownie. Jednakże kadencja czterech członków wybranych w pierwszych wyborach kończy się po dwóch latach, a kadencja trzech pozostałych członków po upływie czterech lat.

Artykuł 37 #

Bezpośrednio po pierwszych wyborach Przewodniczący Zgromadzenia Szefów Państw i Rządów Organizacji Jedności Afrykańskiej przeprowadza losowanie w celu ustalenia nazwisk członków, o których mowa w artykule 36.

Artykuł 38 #

Po dokonaniu wyboru członkowie Komisji składają uroczyste oświadczenie, że zobowiązują się do wykonywania swoich obowiązków w sposób bezstronny i wierny.

Artykuł 39 #

1. W przypadku śmierci lub rezygnacji członka Komisji, Przewodniczący Komisji niezwłocznie informuje o tym Sekretarza Generalnego Organizacji Jedności Afrykańskiej, który ogłasza wakat na stanowisku z dniem śmierci lub z dniem, w którym rezygnacja staje się skuteczna.
2. Jeżeli, w jednomyślnej opinii pozostałych członków Komisji, członek zaprzestał pełnienia swoich obowiązków z jakiegokolwiek powodu innego niż czasowa nieobecność, Przewodniczący Komisji informuje o tym Sekretarza Generalnego Organizacji Jedności Afrykańskiej, który następnie ogłasza wakat na swoim stanowisku.
3. W każdym z wyżej wymienionych przypadków Zgromadzenie Szefów Państw i Rządów zastępuje członka, którego mandat zwolnił się na pozostały okres kadencji, chyba że okres ten jest krótszy niż sześć miesięcy.

Artykuł 40 #

Każdy członek Komisji pełni swoje funkcje do dnia objęcia urzędu przez jego następcę.

Artykuł 41 #

Sekretarz Generalny Organizacji Jedności Afrykańskiej mianuje Sekretarza Komisji. Zapewnia on również personel i usługi niezbędne do skutecznego wypełniania obowiązków Komisji. Organizacja Jedności Afrykańskiej ponosi koszty personelu i służb.

Artykuł 42 #

1. Komisja wybiera swojego przewodniczącego i wiceprzewodniczącego na okres dwóch lat. Mogą oni ubiegać się o reelekcję.
2. Komisja uchwala swój regulamin wewnętrzny.
3. Kworum tworzy siedmiu członków.
4. W przypadku równości głosów decyduje głos Przewodniczącego.
5. Sekretarz Generalny może uczestniczyć w posiedzeniach Komisji. Nie bierze on udziału w obradach ani nie ma prawa głosu. Przewodniczący Komisji może jednak wezwać go do zabrania głosu.

Artykuł 43 #

Wykonując swoje obowiązki, członkowie Komisji korzystają z przywilejów i immunitetów dyplomatycznych przewidzianych w Konwencji ogólnej o przywilejach i immunitetach Organizacji Jedności Afrykańskiej.

Artykuł 44 #

W Budżecie Zwyczajnym Organizacji Jedności Afrykańskiej przewiduje się uposażenia i dodatki dla członków Komisji.

Rozdział II – Mandat Komisji #

Artykuł 45 #

Do zadań Komisji należy:

1. Promowanie praw człowieka i ludów, a w szczególności:
2. Gromadzenie dokumentów, podejmowanie studiów i badań nad problemami Afryki w dziedzinie praw człowieka i ludów, organizowanie seminariów, sympozjów i konferencji, rozpowszechnianie informacji, wspieranie krajowych i lokalnych instytucji zajmujących się prawami człowieka i ludów, a w razie potrzeby przedstawianie swoich poglądów lub zaleceń rządom.
3. Formułowanie i ustanawianie zasad i przepisów mających na celu rozwiązywanie problemów prawnych związanych z prawami człowieka i ludów oraz podstawowymi wolnościami, na których rządy afrykańskie mogą opierać swoje ustawodawstwo.
4. Współpraca z innymi afrykańskimi i międzynarodowymi instytucjami zajmującymi się promocją i ochroną praw człowieka i ludów.
5. Zapewnić ochronę praw człowieka i narodów na warunkach przewidzianych w niniejszej Karcie.
6. Interpretować wszystkie postanowienia niniejszej Karty na wniosek Państwa-Strony, instytucji OJA lub Organizacji Afrykańskiej uznanej przez OJA.
7. wykonuje wszelkie inne zadania, które mogą być mu powierzone przez Zgromadzenie Szefów Państw i Rządów.

Rozdział III – Procedura Komisji #

Artykuł 46 #

Komisja może uciec się do każdej właściwej metody dochodzenia; może wysłuchać opinii Sekretarza Generalnego Organizacji Jedności Afrykańskiej lub każdej innej osoby mogącej ją oświecić. Komunikat państw

Artykuł 47 #

Jeżeli Państwo będące Stroną niniejszej Karty ma uzasadnione powody, aby sądzić, że inne Państwo będące Stroną niniejszej Karty naruszyło postanowienia Karty, może ono zwrócić uwagę tego Państwa na tę sprawę w drodze pisemnego zawiadomienia. Zawiadomienie to jest również kierowane do Sekretarza Generalnego OJA i do Przewodniczącego Komisji. W terminie trzech miesięcy od otrzymania zawiadomienia Państwo, do którego zawiadomienie jest skierowane, udzieli Państwu pytającemu pisemnego wyjaśnienia lub oświadczenia wyjaśniającego sprawę. Powinno to obejmować w jak największym stopniu istotne informacje dotyczące stosowanych i mających zastosowanie przepisów ustawowych i wykonawczych oraz już przyznanych środków odwoławczych lub dostępnych środków zaradczych.

Artykuł 48 #

Jeżeli w ciągu trzech miesięcy od daty otrzymania przez państwo, do którego jest ono skierowane, pierwotne zawiadomienie nie zostanie rozstrzygnięte w sposób zadowalający oba zainteresowane państwa w drodze dwustronnych rokowań lub w innej pokojowej procedurze, każde z tych państw będzie miało prawo przedłożyć sprawę Komisji za pośrednictwem przewodniczącego i powiadomi o tym inne zainteresowane państwa.

Artykuł 49 #

Niezależnie od postanowień artykułu 47, jeżeli Państwo-Strona niniejszej Karty uważa, że inne Państwo-Strona naruszyło postanowienia Karty, może ono skierować sprawę bezpośrednio do Komisji, kierując komunikat do Przewodniczącego, Sekretarza Generalnego Organizacji Jedności Afrykańskiej oraz zainteresowanego Państwa.

Artykuł 50 #

Komisja może zająć się sprawą, która została jej przedłożona, wyłącznie po upewnieniu się, że wszystkie lokalne środki zaradcze, o ile takie istnieją, zostały wyczerpane, chyba że jest dla niej oczywiste, że procedura dochodzenia do osiągnięcia tych środków zaradczych zostałaby nadmiernie przedłużona.

Artykuł 51 #

1. Komisja może zwrócić się do zainteresowanych państw o dostarczenie jej wszelkich istotnych informacji.
2. W przypadku gdy Komisja rozpatruje sprawę, zainteresowane państwa mogą być reprezentowane przed Komisją i składać pisemne lub ustne oświadczenie.

Artykuł 52 #

Po uzyskaniu od zainteresowanych państw i z innych źródeł wszelkich informacji, które uważa za niezbędne, oraz po wypróbowaniu wszelkich właściwych środków w celu osiągnięcia polubownego rozwiązania opartego na poszanowaniu praw człowieka i ludów, Komisja przygotuje, w rozsądnym terminie od notyfikacji, o której mowa w art. 48, sprawozdanie przedstawiające stan faktyczny i jej ustalenia. Sprawozdanie to zostanie przesłane zainteresowanym państwom i przekazane Zgromadzeniu Szefów Państw i Rządów.

Artykuł 53 #

Przekazując swoje sprawozdanie, Komisja może skierować do Zgromadzenia Szefów Państw i Rządów takie zalecenia, jakie uzna za użyteczne.

Artykuł 54 #

Komisja przedkłada na każdej zwyczajnej sesji Zgromadzenia Szefów Państw i Rządów sprawozdanie ze swojej działalności.

Inna komunikacja

Artykuł 55 #

1. Przed każdą sesją Sekretarz Komisji sporządza wykaz zawiadomień innych niż te, które pochodzą od Państw-Stron niniejszej Karty, i przekazuje go członkom Komisji, którzy wskażą, które zawiadomienia powinny być rozpatrzone przez Komisję.
2. Komisja rozpatruje wniosek, jeżeli zdecyduje o tym zwykła większość jej członków.

Artykuł 56 #

Komunikaty odnoszące się do praw człowieka i ludów, o których mowa w art. 55, otrzymane przez Komisję, są brane pod uwagę, jeżeli:

1. wskazać ich autorów, nawet jeśli ci ostatni proszą o zachowanie anonimowości,
2. są zgodne z Kartą Organizacji Jedności Afrykańskiej lub z niniejszą Kartą,
3. nie są napisane w sposób dyskredytujący lub obraźliwy skierowany przeciwko danemu państwu i jego instytucjom lub przeciwko Organizacji Jedności Afrykańskiej,
4. nie opierają się wyłącznie na wiadomościach dyskryminowanych przez środki masowego przekazu,
5. są wysyłane po wyczerpaniu miejscowych środków zaradczych, o ile takie istnieją, chyba że jest oczywiste, że procedura ta jest nadmiernie przedłużana,
6. zostały złożone w rozsądnym terminie od momentu wyczerpania lokalnych środków zaradczych lub od dnia wszczęcia postępowania w tej sprawie przez Komisję, oraz
7. Nie rozpatruj spraw, które zostały rozstrzygnięte przez te zainteresowane państwa zgodnie z zasadami Karty Narodów Zjednoczonych, Karty Organizacji Jedności Afrykańskiej lub postanowień niniejszej Karty.

Artykuł 57 #

Przed przystąpieniem do jakichkolwiek rozważań merytorycznych wszystkie komunikaty są podawane do wiadomości zainteresowanego Państwa przez przewodniczącego Komisji.

Artykuł 58 #

1. Jeżeli po naradzie Komisji okaże się, że jeden lub więcej komunikatów najwyraźniej odnosi się do szczególnych przypadków, które ujawniają istnienie szeregu poważnych lub masowych naruszeń praw człowieka i narodów, Komisja zwraca uwagę Zgromadzenia Szefów Państw i Rządów na te szczególne przypadki.
2. Zgromadzenie Szefów Państw i Rządów może następnie zwrócić się do Komisji o przeprowadzenie dogłębnej analizy tych przypadków i sporządzenie sprawozdania opartego na faktach wraz z ustaleniami i zaleceniami.
3. Przypadek nadzwyczajny, należycie zauważony przez Komisję, jest przedkładany przez Komisję Przewodniczącemu Zgromadzenia Szefów Państw i Rządów, który może poprosić o dogłębną analizę.

Artykuł 59 #

1. Wszystkie środki podjęte w ramach postanowień niniejszej Karty pozostaną poufne do czasu, gdy Zgromadzenie Szefów Państw i Rządów postanowi inaczej.
2. Jednakże sprawozdanie jest publikowane przez przewodniczącego Komisji na podstawie decyzji Zgromadzenia Szefów Państw i Rządów.
3. Sprawozdanie z działalności Komisji jest publikowane przez jej przewodniczącego po jego rozpatrzeniu przez Zgromadzenie Szefów Państw i Rządów.

Rozdział IV – Zasady mające zastosowanie #

Artykuł 60 #

Komisja czerpie inspirację z prawa międzynarodowego dotyczącego praw człowieka i ludów, w szczególności z postanowień różnych afrykańskich instrumentów dotyczących praw człowieka i ludów, Karty Narodów Zjednoczonych, Karty Organizacji Jedności Afrykańskiej, Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, innych instrumentów przyjętych przez Organizację Narodów Zjednoczonych i kraje afrykańskie w dziedzinie praw człowieka i ludów, jak również z przepisów różnych przyjętych instrumentów w ramach organizacji wyspecjalizowanych Organizacji Narodów Zjednoczonych, których stronami niniejszej Karty są członkowie.

Artykuł 61 #

Komisja weźmie również pod uwagę jako środki pomocnicze w celu określenia zasad prawa, inne ogólne lub szczególne konwencje międzynarodowe, ustanawiające zasady wyraźnie uznane przez Państwa Członkowskie Organizacji Jedności Afrykańskiej, praktyki afrykańskie zgodne z międzynarodowymi normami dotyczącymi praw człowieka i ludów, zwyczaje powszechnie przyjęte jako prawo, ogólne zasady prawa uznane przez państwa afrykańskie, jak również precedensy prawne i doktrynę.

Artykuł 62 #

Każde Państwo-Strona zobowiąże się do przedkładania co dwa lata, począwszy od daty wejścia w życie niniejszej Karty, sprawozdania w sprawie środków ustawodawczych lub innych środków podjętych w celu wprowadzenia w życie praw i wolności uznanych i gwarantowanych przez niniejszą Kartę.

Artykuł 63 #

1. Niniejsza Karta jest otwarta do podpisania, ratyfikacji lub przystąpienia do niej przez członka Organizacji Jedności Afrykańskiej.
2. Dokumenty ratyfikacyjne lub przystąpienia do niniejszej Karty zostaną złożone Sekretarzowi Generalnemu Organizacji Jedności Afrykańskiej.
3. Niniejsza Karta wejdzie w życie po upływie trzech miesięcy od otrzymania przez Sekretarza Generalnego dokumentów ratyfikacyjnych lub przystąpienia zwykłą większością głosów państw członkowskich Organizacji Jedności Afrykańskiej.

#

Część III: Przepisy ogólne #

 Artykuł 64 #

1. Po wejściu w życie niniejszej Karty członkowie Komisji będą wybierani zgodnie z odpowiednimi artykułami niniejszej Karty.
2. Sekretarz Generalny Organizacji Jedności Afrykańskiej zwołuje pierwsze posiedzenie Komisji w siedzibie Organizacji w ciągu trzech miesięcy od ukonstytuowania się Komisji. Następnie Komisja jest zwoływana przez swojego przewodniczącego w każdym przypadku, gdy jest to konieczne, ale nie rzadziej niż raz w roku.

Artykuł 65 #

W stosunku do każdego z Państw, które ratyfikują niniejszą Kartę lub przystąpią do niej po jej wejściu w życie, Karta wejdzie w życie po upływie trzech miesięcy od daty złożenia przez to Państwo dokumentu ratyfikacyjnego lub dokumentu przystąpienia.

Artykuł 66 #

Specjalne protokoły lub porozumienia mogą, w razie potrzeby, uzupełniać postanowienia niniejszej Karty.

Artykuł 67 #

Sekretarz Generalny Organizacji Jedności Afrykańskiej informuje państwa członkowskie Organizacji o złożeniu każdego dokumentu ratyfikacyjnego lub przystąpienia.

Artykuł 68 #

Niniejsza Karta może zostać zmieniona, jeżeli Państwo-Strona złoży w tym celu pisemny wniosek do Sekretarza Generalnego Organizacji Jedności Afrykańskiej. Zgromadzenie Szefów Państw i Rządów może rozpatrzyć projekt poprawki dopiero po tym, jak wszystkie Państwa-Strony zostały o nim należycie poinformowane, a Komisja wydała opinię na jego temat na wniosek państwa sponsorującego. Poprawka zostanie zatwierdzona zwykłą większością głosów Państw-Stron. Wchodzi ona w życie w stosunku do każdego Państwa, które ją przyjęło, zgodnie ze swoją procedurą konstytucyjną, po upływie trzech miesięcy od otrzymania zawiadomienia o jej przyjęciu przez Sekretarza Generalnego.

Przyjęta przez XVIII Zgromadzenie Szefów Państw i Rządów, czerwiec 1981 r. – Nairobi, Kenia