O uregulowaniu połowów wielorybów. Decyzja UE o stanowisku do proponowanych zmian w Międzynarodowej konwencji o uregulowaniu połowów wielorybów i załączonym do niej planie #

DECYZJA RADY ustalająca stanowisko, które należy przyjąć w imieniu Unii Europejskiej na najbliższych pięciu posiedzeniach Międzynarodowej Komisji Wielorybniczej, w tym na powiązanych posiedzeniach międzysesyjnych, w odniesieniu do proponowanych zmian w Międzynarodowej konwencji o uregulowaniu połowów wielorybów i załączonym do niej planie /* KOM/2011/0495 wersja ostateczna – 2011/0221 (NLE) */

UZASADNIENIE #

1. #

Zgodnie z art. 191 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej jednym z celów unijnej polityki ochrony środowiska jest upowszechnianie na szczeblu międzynarodowym środków mających na celu rozwiązywanie problemów w dziedzinie środowiska o zasięgu regionalnym lub światowym. Cel ten obejmuje ochronę gatunków, w tym wielorybów, na szczeblu światowym. Unia Europejska zobowiązała się do ochrony wielorybów i innych waleni oraz wprowadziła przepisy dotyczące ochrony środowiska zapewniające skuteczną ochronę w tym względzie.

2. #

W załączniku IV do dyrektywy siedliskowej[1] wymieniono wszystkie gatunki waleni. Oznacza to, że wszystkie gatunki wielorybów są objęte ochroną na wodach UE przed umyślnym niepokojeniem, połowem lub zabijaniem. Dyrektywa ta zabrania również przetrzymywania, transportu, sprzedaży lub wymiany okazów schwytanych na wolności. Ten akt prawny nie zezwala na wznowienie połowów wielorybów w celach zarobkowych w odniesieniu do stad wielorybów w całości lub części występujących w wodach UE. Ze względu na migracyjny charakter stad wielorybów nie ulega wątpliwości, że cele dyrektywy siedliskowej można w pełni zrealizować jedynie pod warunkiem wprowadzenia porównywalnych ram regulacyjnych na szczeblu międzynarodowym.

3. #

W rozporządzeniu Rady (WE) nr 338/97 w sprawie ochrony gatunków dzikiej fauny i flory w drodze regulacji handlu nimi[2], które wdraża w UE przepisy Konwencji o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem (CITES), zakazano wprowadzania waleni do Unii dla celów głównie handlowych[3]. Wysoki stopień ochrony wzmocniono jeszcze poprzez wspólnotową strategię morską[4] oraz dyrektywę ramową w sprawie strategii morskiej[5], która ma zwiększyć ochronę wielorybów w UE poprzez wspieranie ogólnego celu dotyczącego dobrego stanu mórz i oceanów w UE.

4. #

W związku z powyższym najważniejszym celem unijnej polityki ochrony środowiska w odniesieniu do wielorybów jest skuteczna ochrona tych zwierząt. Wspomniane wyżej akty prawne dotyczące ochrony środowiska zapewniają wysoki stopień ochrony poprzez powszechną harmonizację przepisów.

5. #

Polityka UE dotycząca wielorybów nie będzie skuteczna na wodach UE, jeżeli nie zostanie poparta spójnymi działaniami na szczeblu światowym. W kontekście zintegrowanej polityki morskiej UE Komisja będzie prowadzić działania na rzecz koordynacji interesów europejskich dotyczących kwestii międzynarodowych.

6. #

Międzynarodowa Komisja Wielorybnicza (IWC), powołana w ramach Międzynarodowej konwencji o uregulowaniu połowu wielorybów (zwanej dalej „konwencją”) podpisanej w 1946 r., jest organizacją międzynarodową właściwą do spraw ochrony stad wielorybów i zarządzania nimi na szczeblu światowym. Konwencja „zapewni prawidłową ochronę pogłowia wielorybów, a zatem umożliwi uporządkowany rozwój przemysłu wielorybniczego” (preambuła konwencji). Członkostwo w IWC jest otwarte jedynie dla rządów, które przystąpiły do konwencji. Zmiana konwencji umożliwiająca UE przystąpienie do niej w charakterze członka wymagałaby ratyfikacji protokołu przez wszystkich członków IWC. W 1992 r. Komisja przyjęła wniosek[6] dotyczący negocjacji w celu przystąpienia Unii do konwencji, lecz Rada nie podjęła dalszych kroków w związku z tym wnioskiem. Unia ma jednak w konwencji status obserwatora. W kontekście prowadzonych rozmów na temat reformy IWC Komisja proponuje poprzeć wnioski dotyczące przeglądu konwencji, w tym możliwości, aby UE została stroną IWC.

7. #

Połowy wielorybów w celach handlowych zawieszono w 1986 r. w wyniku moratorium uzgodnionego przez większość państw reprezentowanych w IWC. Głównym powodem przerwania połowów w celach handlowych był brak precyzyjnych danych w analizach naukowych dotyczących stanu różnych stad wielorybów. Od tej pory główną kwestią omawianą regularnie podczas spotkań IWC jest to, czy stada wielorybów uległy wystarczającej odnowie, by zezwolić na stopniowe zniesienie zakazu połowów w celach handlowych.

8. #

Podwójny charakter zadań IWC polegający na zarządzaniu połowami wielorybów i jednocześnie na ochronie wielorybów doprowadził na przestrzeni lat do wystąpienia radykalnej różnicy zdań między państwami popierającymi połowy i sprzeciwiającymi się im. Najważniejsze państwa popierające połowy wielorybów (np. Japonia, Islandia i Norwegia) konsekwentnie sprzeciwiają się moratorium i w dalszym ciągu dokonują połowów w celach określanych przez nie jako naukowe lub z innych wyjątkowych względów.

9. #

Powszechny zakaz połowów wielorybów w celach handlowych wprowadzony przez IWC jest zgodny z polityką UE określoną w wyżej wymienionych aktach prawnych. Istotną sprawą jest zapewnienie przez IWC skutecznej ochrony wielorybów na całym świecie. Z tego względu UE musi na każdym posiedzeniu IWC zajmować stanowisko dotyczące takich wniosków.

10. #

Zgodnie z zasadą lojalnej współpracy zawartą w art. 4 ust. 3 Traktatu o Unii Europejskiej oraz zasadą jedności zewnętrznej reprezentacji UE jest bardzo ważne, aby państwa członkowskie przygotowywały się na posiedzenia IWC poprzez ustalenie wspólnego stanowiska w Radzie. Ze względu na ograniczenia wynikające z charakteru statusu obserwatora, jaki posiada UE, państwa członkowskie działając wspólnie w interesie UE powinny zająć takie stanowisko na forum IWC. Ponadto jest bardzo ważne, aby dwa państwa członkowskie, które jeszcze nie są stronami IWC, przyspieszyły procedurę przystąpienia do tej organizacji. Jedynie poprzez wspólne działanie i opracowanie stanowiska unijnego UE będzie miała możliwość opracowania i egzekwowania odpowiednich i skutecznych międzynarodowych ram regulacyjnych służących ochronie wielorybów.

11. #

W tym celu Komisja przedstawia Radzie wniosek dotyczący decyzji oparty na następujących podstawach prawnych: art. 192 (polityka ochrony środowiska) oraz art. 218 ust. 9, w celu ustalenia stanowiska, które ma zostać zajęte w imieniu UE w organie powołanym na podstawie umowy, przy podejmowaniu przez ten organ decyzji mającej skutki prawne. Z uwagi na cele dotyczące zasadniczo ochrony środowiska, które Unia Europejska powinna na tym etapie realizować w związku z IWC, proponuje się, aby art. 43 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej nie był częścią operacyjnych ram prawnych niniejszej decyzji. Pozostaje to bez uszczerbku dla wyłącznej kompetencji Unii Europejskiej w zakresie ochrony morskich zasobów biologicznych zgodnie z przepisami art. 3 ust. 1 lit. d) w związku z art. 38 i załącznikiem I do Traktatu, a zatem w odniesieniu do wszystkich żywych zasobów wodnych w ramach wspólnej polityki rybołówstwa zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 2371/2002[7]. Nie stwarza to jednak precedensu w przypadku wszelkich przyszłych negocjacji dotyczących ochrony żywych zasobów wodnych objętych wspomnianym rozporządzeniem i zarządzania nimi.

12. #

Decyzje IWC zmieniające plan załączony do konwencji mają skutki prawne, gdyż stają się skuteczne w określonym terminie bez konieczności ratyfikacji[8]. Od momentu wejścia zakazu w życie na prawie wszystkich posiedzeniach IWC Japonia występuje z wnioskiem o wprowadzenie zmian w planie załączonym do konwencji, w celu uzyskania zezwolenia na połowy wielorybów pod pewnymi warunkami i de facto zniesienia zakazu w odniesieniu do niektórych stad. Unia nie może wszcząć ani zakończyć swoich procedur wewnętrznych w celu ustalenia swojego stanowiska do czasu przedstawienia przez innych członków IWC wniosków o wprowadzenie zmian, ponieważ można je składać do 60 dni przed każdym posiedzeniem IWC. Ponadto Rada może już teraz ustalić stanowisko unijne na kolejne posiedzenia IWC, ponieważ proponowanym celem Unii jest wspieranie rozwoju kompleksowych międzynarodowych ram obejmujących wszystkie działania związane z połowami wielorybów, a także sprzeciwianie się wszelkim inicjatywom zmierzającym do uchylenia moratorium na połowy wielorybów w celach handlowych.

13. #

Ponadto Unia powinna także poprzeć zmiany w planie zmierzające do ustanowienia rezerwatów wielorybów.

14. #

Niniejszy wniosek dotyczący decyzji Rady opiera się na decyzji Rady przyjętej przez Radę ds. Środowiska z dnia 2 marca 2009 r. na podstawie wniosku Komisji[9]. Przyjęcie decyzji Rady z 2009 r. umożliwiło Unii uzgodnienie jej stanowiska w wielu kwestiach poruszanych podczas trzech dorocznych posiedzeń IWC, w tym na powiązanych posiedzeniach międzysesyjnych.

W związku z powyższym stanowisko unijne na najbliższych pięciu posiedzeniach Międzynarodowej Komisji Wielorybniczej (IWC), w tym na powiązanych posiedzeniach międzysesyjnych, musi być zgodne z załącznikiem do niniejszej decyzji.

2011/0221 (NLE)

DECYZJA RADY

ustalająca stanowisko, które należy przyjąć w imieniu Unii Europejskiej na najbliższych pięciu posiedzeniach Międzynarodowej Komisji Wielorybniczej, w tym na powiązanych posiedzeniach międzysesyjnych, w odniesieniu do proponowanych zmian w Międzynarodowej konwencji o uregulowaniu połowów wielorybów i załączonym do niej planie #

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 191 ust. 1 w związku z art. 218 ust. 9,

uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej[10],

a także mając na uwadze, co następuje:

1. #

2. #

Na szczeblu Unii w dyrektywie 92/43/EWG w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory (dyrektywa siedliskowa)[11] wszystkie gatunki waleni wymieniono w wykazie jako gatunki stanowiące przedmiot zainteresowania UE i zobowiązano państwa członkowskie do zachowania lub przywrócenia wobec tych gatunków korzystnego statusu ochrony w tych częściach ich terytorium, do których ma zastosowanie Traktat. W załączniku IV do dyrektywy siedliskowej wymieniono wszystkie gatunki waleni. Oznacza to, że wszystkie gatunki wielorybów są objęte ochroną na wodach UE przed umyślnym niepokojeniem, połowem lub zabijaniem. Dyrektywa ta zabrania również przetrzymywania, transportu, sprzedaży lub wymiany okazów schwytanych na wolności.

3. #

W rozporządzeniu Rady (WE) nr 338/97 w sprawie ochrony gatunków dzikiej fauny i flory w drodze regulacji handlu nimi[12], które wdraża w UE przepisy Konwencji o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem (CITES), zakazano wprowadzania waleni do Unii w celach głównie handlowych[13].

4. #

Wieloryby należą do gatunków migrujących. Polityka i prawodawstwo UE dotyczące wielorybów będzie więc skuteczniejsze na wodach UE, jeżeli zostanie poparte spójnym działaniem ogólnoświatowym.

5. #

Międzynarodowa Komisja Wielorybnicza (IWC), powołana w ramach Międzynarodowej konwencji o uregulowaniu połowu wielorybów (zwanej dalej „ICRW”) podpisanej w 1946 r., jest organizacją międzynarodową właściwą do spraw ochrony stad wielorybów i zarządzania nimi na szczeblu światowym. Członkostwo w IWC jest otwarte jedynie dla rządów. Obecnie dwadzieścia pięć państw członkowskich Unii Europejskiej należy do IWC[14]. Unia Europejska ma w IWC jedynie status obserwatora i jest reprezentowana przez Komisję.

6. #

Połowy wielorybów w celach handlowych zawieszono w 1986 r. w wyniku moratorium uzgodnionego przez większość państw reprezentowanych w IWC. Najważniejsze państwa popierające połowy wielorybów konsekwentnie sprzeciwiają się moratorium i w dalszym ciągu dokonują połowów w celach określanych przez nie jako naukowe lub z innych wyjątkowych względów.

7. #

Od 60. dorocznego posiedzenia IWC, które odbyło się w czerwcu 2008 r. w Santiago de Chile, IWC prowadzi debatę na temat ewentualnej reformy tej organizacji. Państwa członkowskie powinny dążyć do konstruktywnego uczestnictwa we wszystkich dyskusjach, uwzględniając cel, jakim jest zapewnienie skutecznych międzynarodowych ram prawnych.

8. #

Z uwagi na zmieniającą się sytuację na forum IWC oraz związaną z tym konieczność ustalenia stanowiska unijnego, które uwzględniłoby te zmiany, Komisja w odpowiednich przypadkach będzie przedstawiać dalsze wnioski dotyczące zmian w niniejszej decyzji.

9. #

IWC działa na podstawie planu, który reguluje połowy wielorybów na całym świecie. Plan znajduje się w załączniku do konwencji oraz stanowi jej integralną część. Zawiera on szczegółowe przepisy regulujące połowy wielorybów w zakresie ochrony i eksploatacji zasobów wielorybów. Jego przepisy i zmiany do nich są wiążące dla wszystkich stron, chyba że strona zgłosi formalny sprzeciw do danej zmiany zgodnie z art. V ust. 3 ICRW.

10. #

Wnioski dotyczące decyzji o zmianie planu przyjmowane w ramach IWC mogą mieć skutki prawne i wpływać na realizację celów polityki i prawodawstwa UE w odniesieniu do waleni. Niektóre z wniosków przedstawianych regularnie na posiedzeniach IWC mają na celu zezwolenie na połowy wielorybów poprzez ustalanie kwot i stosowanie środków zarządzania lub ustanowienie rezerwatów wielorybów i wymagają ustalenia stanowiska unijnego.

11. #

Z uwagi na cele dotyczące zasadniczo ochrony środowiska, które Unia Europejska powinna na tym etapie realizować w związku z IWC, a także ze względów praktycznych w świetle powiązanych dyskusji, które odbyły się w 2008 r., proponuje się, aby art. 43 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej nie był częścią operacyjnych ram prawnych niniejszej decyzji. Pozostaje to bez uszczerbku dla wyłącznej kompetencji Unii Europejskiej w zakresie ochrony morskich zasobów biologicznych zgodnie z przepisami art. 3 ust. 1 lit. d) w związku z art. 38 i załącznikiem I do Traktatu, a zatem w odniesieniu do wszystkich żywych zasobów wodnych w ramach wspólnej polityki rybołówstwa zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 2371/2002[15]. Nie stwarza to jednak precedensu w przypadku wszelkich przyszłych negocjacji dotyczących ochrony żywych zasobów wodnych objętych wspomnianym rozporządzeniem i zarządzania nimi.

12. #

Zgodnie z art. 4 ust. 3 Traktatu o Unii Europejskiej państwa członkowskie mają obowiązek lojalnej współpracy, nie mogą zatem podejmować zobowiązań poza ramami prawodawstwa unijnego, które mogłyby wpłynąć na przepisy unijne lub zmienić ich zakres. Aby skutecznie realizować interesy Unii w stosunku do stron trzecich, jest bardzo istotne, aby Unia mówiła jednym głosem. Wiarygodność UE zależy od możliwości przedstawienia silnego i skoordynowanego stanowiska unijnego.

13. #

W związku z tym, że Unia Europejska ma w IWC status obserwatora, Rada powinna zadecydować o stanowisku unijnym w odniesieniu do kwestii leżących w jej kompetencji, a państwa członkowskie – działając wspólnie w interesie Unii – powinny to stanowisko reprezentować.

14. #

Aby wzmocnić pozycję Unii na forum IWC, należy poprzeć przegląd Międzynarodowej konwencji o uregulowaniu połowu wielorybów (ICRW) podpisanej w 1946 r., umożliwiający UE zostanie stroną IWC.

15. #

Na najbliższych pięciu posiedzeniach IWC, w tym na powiązanych posiedzeniach międzysesyjnych, Unia i państwa członkowskie powinny ściśle współpracować ze sobą, aby dopilnować, że wszelkie zmiany w konwencji ICRW i jej planie są zgodne z polityką i prawem Unii,

PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ :

Artykuł 1 #

Stanowisko Unii Europejskiej na najbliższych pięciu posiedzeniach Międzynarodowej Komisji Wielorybniczej (IWC), w tym na powiązanych posiedzeniach międzysesyjnych, jest zgodne z załącznikiem do niniejszej decyzji i jest reprezentowane przez państwa członkowskie działające wspólnie w interesie Unii.

Artykuł 2 #

Jeżeli nowe informacje naukowe lub techniczne przedstawione przed posiedzeniami IWC lub w ich trakcie mogą mieć wpływ na stanowisko, o którym mowa w art. 1, lub jeśli na bieżąco przedstawia się wnioski dotyczące kwestii nieobjętych jeszcze stanowiskiem unijnym, w odniesieniu do takiego wniosku przyjmuje się nowe stanowisko poprzez koordynację, w tym koordynację na miejscu, przed poddaniem wniosku pod głosowanie.

Sporządzono w Brukseli dnia […] r.
W imieniu Rady
Przewodniczący

ZAŁĄCZNIK #

1. #

Nadrzędnym celem Unii Europejskiej w kontekście IWC jest zapewnienie skutecznych międzynarodowych ram regulacyjnych służących ochronie wielorybów i zarządzaniu ich stadami, co zagwarantuje istotną poprawę statusu ochrony wielorybów w perspektywie długoterminowej i spowoduje, że wszystkie połowy wielorybów będą kontrolowane przez IWC.

2. #

Państwa członkowskie działające wspólnie w interesie Unii zajmują następujące stanowisko wobec wniosków dotyczących decyzji podejmowanych przez IWC na jej najbliższych pięciu posiedzeniach i na powiązanych posiedzeniach międzysesyjnych:

a) #

poparcie dla utrzymania w planie moratorium na połowy wielorybów w celach handlowych;

b) #

sprzeciw wobec wszelkich wniosków dotyczących nowych sposobów połowów wielorybów, które nie są w chwili obecnej przewidziane w konwencji, chyba że takie wnioski dotyczą wyłącznie spożycia lokalnego, zakazują handlu międzynarodowego, zapewniają istotną długoterminową poprawę statusu ochrony wielorybów, gwarantują zasadniczą rolę Komitetu Naukowo-Badawczego w określaniu dodatkowych warunków dla tego rodzaju połowów wielorybów i obejmują kontrolą IWC wszystkie połowy wielorybów dokonywane przez członków IWC;

c) #

poparcie dla wniosków dotyczących utworzenia rezerwatów wielorybów;

d) #

poparcie dla wniosków dotyczących zarządzania połowami wielorybów przez grupy etniczne na potrzeby własne, które gwarantuje, że ochrona odnośnych stad nie ulega osłabieniu, przy uwzględnieniu zasady ostrożności i zgodnie z opinią Komitetu Naukowo-Badawczego oraz pod warunkiem że połowy wielorybów są właściwie regulowane, a wielkość połowów jest zgodna z zasadą zrównoważenia i mieści się w zakresie potrzeb własnych w kontekście wykorzystania lokalnego;

e) #

poparcie dla wniosków, które mają na celu zakończenie „naukowych połowów wielorybów” będących poza kontrolą IWC;

f) #

poparcie dla wniosków dotyczących określenia mechanizmu i harmonogramu przeglądu Międzynarodowej konwencji o uregulowaniu połowu wielorybów (ICRW), w tym kwestii naukowych połowów wielorybów, połowów wielorybów objętych sprzeciwem, jak również nowych zagrożeń dla waleni, aby dopilnować, że wszystkie połowy wielorybów rzeczywiście podlegają kontroli IWC. Wnioski dotyczące przeglądu ICRW powinny również obejmować rzetelny mechanizm regularnego przeglądu i kontroli zgodności z przepisami, a także szczegółowy plan realizacji przeglądu;

g) #

wymóg, aby wnioski dotyczące przeglądu ICRW obejmowały możliwość przystąpienia UE do IWC jako strona, tak aby UE mogła reprezentować siebie na posiedzeniach.

[1] #

Dyrektywa 92/43/EWG w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory, Dz.U. L 206 z 22.7.1992, s. 7.

[2] #

Dz.U. L 61 z 3.3.1997, s. 1.

[3] #

Ponadto rozporządzenie Rady (EWG) nr 348/81 w sprawie wspólnych zasad przy przywozie wielorybów lub innych produktów otrzymywanych z waleni zezwala na przywóz wymienionych produktów wyłącznie, jeżeli nie są one wykorzystywane w celach handlowych.

[4] #

Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego i Rady: Strategia tematyczna dotycząca ochrony i zachowania środowiska morskiego COM (2005) 504 wersja ostateczna.

[5] #

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/56/WE z dnia 17 czerwca 2008 r. ustanawiająca ramy działań Wspólnoty w dziedzinie polityki środowiska morskiego.

[6] #

Projekt decyzji Rady upoważniającej Komisję do negocjacji w imieniu Wspólnoty protokołu zmieniającego Międzynarodową konwencję o uregulowaniu połowu wielorybów, Waszyngton, dnia 2 grudnia 1946 r., COM (92) 316.

[7] #

Rozporządzenie Rady (WE) nr 2371/2002 z dnia 20 grudnia 2002 r. w sprawie ochrony i zrównoważonej eksploatacji zasobów rybołówstwa w ramach wspólnej polityki rybołówstwa, Dz.U. L 358 z 31.12.2002, s. 59-80.

[8] #

Zob. art. V konwencji. Zgodnie z ust. 3 zmiany w planie stają się wiążące dla stron w ciągu dziewięćdziesięciu dni, o ile nie wyrażono sprzeciwu.

[9] #

COM(2008) 711 wersja ostateczna

[10] #

Dz.U. C […] z […], s. […].

[11] #

Dz.U. L 206 z 22.7.1992, s. 7.

[12] #

Dz.U. L 61 z 3.3.1997, s. 1.

[13] #

[14] #

Austria, Belgia, Bułgaria, Cypr, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Irlandia, Litwa, Luksemburg, Niderlandy, Niemcy, Polska, Portugalia, Republika Czeska, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Szwecja, Węgry, Włochy i Zjednoczone Królestwo (kwiecień 2011 r.).

[15] #