Statut UNHCR – Biura Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców #
z notą wstępną Biura Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych #
ds. Uchodźców #
NOTA WSTĘPNA
Biura Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców (UNHCR)
W REZOLUCJI 319 (IV) z dnia 3 grudnia 1949 r. Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych podjęło decyzję o utworzeniu Biura Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców z dniem 1 stycznia 1951 r.
Statut Urzędu Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców została przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne w dniu 14 grudnia 1950 r. jako załącznik do rezolucji 428 (V).
W rezolucji tej, zamieszczonej na stronie 6, Zgromadzenie wezwało również Rządy do współpracy z Wysokim Komisarzem w wykonywaniu jego funkcji dotyczących uchodźców wchodzących w zakres kompetencji Urzędu.
Zgodnie ze Statutem praca Wysokiego Komisarza ma charakter humanitarny i społeczny oraz całkowicie apolityczny.
Funkcje Wysokiego Komisarza są określone w Statucie oraz w różnych uchwałach podjętych następnie przez Zgromadzenie Ogólne. Uchwały dotyczące Biura Wysokiego Komisarza przyjęte przez Zgromadzenie Ogólne i Radę Ekonomiczno-Społeczną są dostępne na stronie internetowej UNHCR pod adresem www.unhcr.org.
Wysoki Komisarz składa coroczne sprawozdania Zgromadzeniu Ogólnemu za pośrednictwem Rady Gospodarczej i Społecznej. Zgodnie z ustępem 4 Statutu Komitet Doradczy ds. Uchodźców został ustanowiony przez Radę Społeczno-Gospodarczą(1), a następnie przekształcony w Komitet Wykonawczy Funduszu Narodów Zjednoczonych na rzecz Uchodźców (UNREF)(2) . Ten ostatni został zastąpiony w 1958 r. przez Komitet Wykonawczy Programu Wysokiego Komisarza(3) .
Członkowie Komitetu Wykonawczego są wybierani przez Radę Ekonomiczno-Społeczną na podstawie możliwie najszerszej bazy geograficznej spośród tych państw, które wykazują zainteresowanie i zaangażowanie w rozwiązywanie problemów uchodźców. Zgodnie ze swoim zakresem kompetencji Komitet Wykonawczy między innymi dokonuje przeglądu i zatwierdza program pomocy materialnej Urzędu Wysokiego Komisarza oraz doradza Wysokiemu Komisarzowi na jego wniosek w zakresie wykonywania jego funkcji wynikających ze Statutu. Komitet Wykonawczy składał się pierwotnie z 24 Państw.
Do sierpnia 2007 roku liczba członków wzrosła do 72 państw, w tym Algierii, Argentyny, Australii, Austrii, Bangladeszu, Belgii, Brazylii, Kanady, Chile, Chin, Kolumbii, Kostaryki, Wybrzeża Kości Słoniowej, Cypru, Demokratycznej Republiki Konga, Dania, Ekwador, Egipt, Estonia, Etiopia, Finlandia, Francja, Niemcy, Ghana, Grecja, Gwinea, Stolica Apostolska, Węgry, Indie, Islamska Republika Iranu, Irlandia, Izrael, Włochy, Japonia, Jordania, Kenia, Liban, Lesotho, Madagaskar, Meksyk, Maroko, Mozambik, Namibia, Holandia, Nowa Zelandia, Nikaragua, Nigeria, Norwegia, Pakistan, Filipiny, Polska, Portugalia, Republika Korei, Rumunia, Federacja Rosyjska, Serbia, Somalia, RPA, Hiszpania, Sudan, Szwecja , Szwajcaria, Tajlandia, Tunezja, Turcja, Uganda, Wielka Brytania, Zjednoczona Republika Tanzanii, Stany Zjednoczone Ameryki, Wenezuela, Jemen i Zambia.
Pierwszym Wysokim Komisarzem Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców był Gerrit J. van Heuven Goedhart z Holandii (1951-1956). Jego następcą został Auguste R. Lindt ze Szwajcarii (1957-1960); Felix Schnyder ze Szwajcarii (1961-1965); Sadruddin Aga Khan z Iranu (1966-1977); Poul Hartling z Danii (1978-1985); Jean-Pierre Hocké ze Szwajcarii (1986-1989); Thorvald Stoltenberg z Norwegii (styczeń 1990-listopad 1990); Sadako Ogata z Japonii (1991-2000); Ruud Lubbers z Holandii (2001-2005); i António Guterres z Portugalii (2005~).
Siedziba UNHCR znajduje się w Genewie w Szwajcarii. Wysoki Komisarz wyznaczył przedstawicieli i korespondentów w około 116 krajach na całym świecie. Genewa, sierpień 2007 r.
(1) Uchwała Rady Ekonomiczno-Społecznej 393 (XIII) B z dnia 10 września 1951 r. (2) Uchwała Rady Społeczno-Ekonomicznej 565 (XIX) z dnia 31 marca 1955 r. przyjęta zgodnie z Uchwałą Zgromadzenia Ogólnego 832 (IX) z dnia 21 października 1954 r. F ice of f ice of the u n h c r u n h c r (3) Rezolucja Zgromadzenia Ogólnego nr 1166 (XII) z dnia 26 listopada 1957 r. oraz rezolucja Rady Gospodarczej i Społecznej nr 672 (XXV) z dnia 30 kwietnia 1958 r.
UCHWAŁA ZGROMADZENIA OGÓLNEGO 428 (V) z dnia 14 grudnia 1950 r. #
WALNE ZGROMADZENIE,
W związku z rezolucją 319 A (IV) z dnia 3 grudnia 1949 r.,
1. #
Przyjmuje załącznik do niniejszej uchwały w postaci Statutu Biura Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców;
2. #
Wzywa rządy do współpracy z Wysoką Organizacją Narodów Zjednoczonych Rzecznika do Spraw Uchodźców w wykonywaniu swoich funkcji dotyczących uchodźców podlegających kompetencjom jego Urzędu, w szczególności przez:
(a) Przystąpienie do międzynarodowych konwencji dotyczących ochrony uchodźców i podjęcie niezbędnych kroków w celu ich realizacji
na mocy takich konwencji;
(b) Zawieranie specjalnych umów z Wysokim Komisarzem ds. realizacji działań obliczonych na poprawę sytuacji uchodźców
oraz zmniejszenia liczby osób wymagających ochrony;
(c) Przyjmowanie uchodźców na swoje terytoria, nie wykluczając tych, którzy są w większości
kategorie bez środków do życia;
(d) wspomaganie Wysokiego Komisarza w jego wysiłkach na rzecz promowania dobrowolnej repatriacji uchodźców;
(e) popieranie asymilacji uchodźców, zwłaszcza poprzez ułatwianie ich
naturalizacja;
(f ) Dostarczanie uchodźcom dokumentów podróżnych i innych dokumentów, jakie byłyby potrzebne
normalnie być dostarczane innym cudzoziemcom przez ich władze krajowe, w szczególności dokumenty, które ułatwiłyby ich przesiedlenie;
UCHWAŁA ZGROMADZENIA OGÓLNEGO 428 (V)
z dnia 14 grudnia 1950 r
STATUT BIURA UNHCR #
(g) Zezwolenie uchodźcom na przeniesienie ich majątku, a w szczególności tego, co jest niezbędne do ich przesiedlenia;
(h) Dostarczanie Wysokiemu Komisarzowi informacji dotyczących liczby i stanu uchodźców oraz przepisów ustawowych i wykonawczych
dotyczące ich.
3. #
Zwraca się do Sekretarza Generalnego o przekazanie niniejszej uchwały, wraz z dołączonym do niej załącznikiem, także państwom nie będącym członkami Organizacji Narodów Zjednoczonych, w celu uzyskania ich współpracy przy jej realizacji.
ZAŁĄCZNIK Statut Biura Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców #
ROZDZIAŁ I Postanowienia ogólne #
1. #
Wysoki Komisarz Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców, działając na podstawie art. z upoważnienia Zgromadzenia Ogólnego, przejmuje funkcję udzielania międzynarodowej ochrony pod auspicjami Organizacji Narodów Zjednoczonych uchodźcy, którzy wchodzą w zakres niniejszego Statutu i poszukiwanie trwałych rozwiązań problemu uchodźców poprzez pomoc rządom oraz, z zastrzeżeniem zgody zainteresowanych rządów, organizacje prywatne w celu ułatwienia dobrowolnej repatriacji takich uchodźców lub ich asymilacji
w ramach nowych wspólnot narodowych. W wykonywaniu swoich funkcji, w szczególności, gdy pojawiają się trudności, oraz
na przykład w odniesieniu do jakichkolwiek kontrowersji dotyczących międzynarodowego statusu tych osób, Wysoki Komisarz zasięga opinii komitet doradczy ds. uchodźców, jeżeli zostanie utworzony.
2. #
Praca Wysokiego Komisarza ma charakter całkowicie apolityczny postać; będzie miała charakter humanitarny i społeczny i co do zasady będzie odnosić się do grupy i kategorie uchodźców.
3 . #
Wysoki Komisarz będzie postępował zgodnie z wytycznymi politycznymi przekazanymi mu przez Zgromadzenie Ogólne lub Rada Gospodarczo-Społeczna.
4 . #
Rada Gospodarczo-Społeczna może podjąć decyzję po wysłuchaniu opinii Wysokiego Komisarza w tej sprawie, o ustanowienie komitetu doradczego ds. uchodźców, który będzie się składał z przedstawicieli Państw Członkowskich i Państwa niebędące członkami Organizacji Narodów Zjednoczonych, które mają zostać wybrane przez Radę w dniu na podstawie ich wykazanego zainteresowania i oddania rozwiązaniu problemu problem uchodźców.
5. #
Walne Zgromadzenie dokonuje przeglądu, nie później niż na swoim ósmym zwykłym posiedzeniu sesji, uzgodnienia dla Biura Wysokiego Komisarza z w celu ustalenia, czy Urząd powinien być kontynuowany po 31 grudzień 1953.
ROZDZIAŁ II Funkcje Wysokiego Komisarza #
6. #
Kompetencje Wysokiego Komisarza obejmują:
A.
(i) Każda osoba, która została uznana za uchodźcę na mocy ustaleń z dnia 12 maja 1926 r. i z dnia 30 czerwca 1928 r. lub na mocy konwencji 28 października 1933 r. i 10 lutego 1938 r. Protokół z 14 września 1939 lub Konstytucja Międzynarodowej Organizacji Uchodźców.
(ii) Każda osoba, która na skutek zdarzeń, które miały miejsce przed dniem 1 stycznia 1951 r., na skutek uzasadnionej obawy przed prześladowaniem z powodu swojej rasy, religii, narodowości lub przekonań politycznych, znajduje się poza kraju, którego jest obywatelem, i nie może lub z powodu tych obaw lub z powodu z powodów innych niż osobista wygoda, nie chce skorzystać
ochrony tego kraju; lub który, nie mając obywatelstwa i przebywając poza państwem swojego dawnego zwykłego pobytu, nie jest w stanie lub z powodu takiej obawy lub z powodów innych niż osobista wygoda, nie ma ochoty do niego wracać.
Decyzje kwalifikacyjne podjęte przez Międzynarodową Organizację do Spraw Uchodźców w okresie jej działalności nie stoją na przeszkodzie przyznaniu statusu nadanie statusu uchodźcy osobom, które spełniają warunki określone w art.
obecny akapit;
Właściwość Wysokiego Komisarza przestaje obowiązywać jeżeli każda osoba zdefiniowana w punkcie A :
a) dobrowolnie ponownie skorzystał z ochrony kraj jego obywatelstwa; Lub
(b) utraciwszy obywatelstwo, dobrowolnie ponownie je przyjął; Lub
(c) uzyskał nowe obywatelstwo i korzysta z ochrony kraju jego nowego obywatelstwa; Lub
(d) dobrowolnie ponownie osiedlił się w kraju, który opuścił lub poza którym przebywał w obawie przed prześladowaniami;
Lub
(e) Nie może już, ponieważ okoliczności w związku z których został uznany za uchodźcę, przestały istnieć, powoływać się na inne powody niż osobiste korzyści dla dalszej odmowy korzystania z ochrony kraju jego narodowości. Powody o charakterze czysto ekonomicznym nie mogą być powoływanym; Lub
(f) Będąc osobą, która nie ma obywatelstwa, nie może już, ponieważ ustały okoliczności, w związku z którymi został uznany za uchodźcę i może on powrócić do kraju jego dawnego zwykłego pobytu, inne podstawy roszczenia niż dla osobistej wygody za dalsze odmawianie
wrócić do tego kraju;
B. Każda inna osoba, która przebywa poza granicami kraju, którego jest obywatelem, lub jeśli nie ma żadnego obywatelstwa, kraj jego poprzedniego zwykłego pobytu, ponieważ ma lub miał uzasadnioną obawę przed prześladowaniem z powodu swojej rasy, religii, narodowości lub przekonania politycznego i nie jest w stanie lub z powodu takiego strachu nie chce skorzystać z ochrony
rządu kraju, którego jest obywatelem, lub, jeśli go nie posiada obywatelstwo, do powrotu do kraju swojego poprzedniego zwykłego pobytu.
7. #
Z zastrzeżeniem, że kompetencje Wysokiego Komisarza określone w art. ust. 6 powyżej nie obejmuje osoby:
(a) Kto jest obywatelem więcej niż jednego kraju, jeżeli nie spełnia postanowień poprzedniego ustępu w stosunku do każdego z krajów którego jest obywatelem; Lub
(b) Kto jest uznawany przez właściwe władze kraju, w którym zamieszkał jako mający prawa i obowiązki, które są związane z posiadaniem obywatelstwa tego kraju; Lub
(c) Kto nadal otrzymuje od innych organów lub agencji Zjednoczonych
ochrona lub pomoc narodów; Lub
(d) co do kogo istnieją poważne powody, by sądzić, że tak popełnił przestępstwo objęte postanowieniami umów ekstradycyjnych
lub przestępstwo wymienione w artykule VI Karty londyńskiej Międzynarodowego Trybunału Wojskowego lub w postanowieniu artykułu 14 ust 2 Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka.*
8 . #
Wysoki Komisarz zapewnia ochronę uchodźców wchodzących w zakres kompetencji jego Urzędu poprzez:
a) popieranie zawierania i ratyfikacji konwencji międzynarodowych ochrony uchodźców, nadzorowanie ich składania wniosków i proponowanie zmian do nich;
(b) popieranie, poprzez specjalne porozumienia z rządami, realizacji wszelkich środków obliczonych na poprawę sytuacji uchodźców i
zmniejszyć liczbę osób wymagających ochrony;
(c) wspieranie rządowych i prywatnych wysiłków na rzecz promowania dobrowolnej repatriacji lub asymilacji w ramach nowych wspólnot narodowych;
(d) Promowanie przyjmowania uchodźców, nie wykluczając tych, którzy są w większości kategorii pozbawionych środków do życia, do terytoriów państw;
(e) Dążenie do uzyskania pozwolenia dla uchodźców na przeniesienie ich majątku
a zwłaszcza te niezbędne do ich przesiedlenia;
(f) Uzyskanie od Rządów informacji dotyczących liczby i warunków uchodźców na ich terytoriach oraz prawa i
przepisy ich dotyczące;
(g) Utrzymywanie bliskiego kontaktu z rządami i organizacjami międzyrządowymi
zainteresowane organizacje;
(h) Nawiązywanie kontaktu w taki sposób, jaki uzna za najlepszy z prywatnym
organizacje zajmujące się sprawami uchodźców;
(i) Ułatwianie koordynacji wysiłków prywatnych organizacji zajmujących się dobrem uchodźców.
9. #
Wysoki Komisarz podejmuje takie dodatkowe działania, włącznie z repatriacją i przesiedleniem, jakie Zgromadzenie Ogólne może określić, w granicach środków oddanych do jego dyspozycji.
10. #
Wysoki Komisarz zarządza wszelkimi funduszami, publicznymi lub prywatnymi, które otrzymuje za pomoc uchodźcom, i rozdziela je pomiędzy agencje prywatne i, w stosownych przypadkach, agencje publiczne, które uzna za najlepiej wykwalifikowane w administrowaniu taką pomocą.
Wysoki Komisarz może odrzucić wszelkie oferty, których nie rozpatruje właściwe lub których nie można wykorzystać.
Wysoki Komisarz nie będzie zwracał się do rządów o fundusze ani nie będzie zwracał się do rządów odwołanie ogólne, bez uprzedniej zgody Walnego Zgromadzenia.
Wysoki Komisarz włącza do swojego sprawozdania rocznego swoje oświadczenie działalności w tym zakresie.
11. #
Wysoki Komisarz ma prawo do przedstawienia swojego stanowiska przed Zgromadzeniem Ogólnym, Radą Gospodarczo-Społeczna i
Wysoki Komisarz składa coroczne sprawozdanie Zgromadzeniu Ogólnemu za pośrednictwem Rady Gospodarczej i Społecznej; jego sprawozdanie uważa się za odrębny punkt porządku obrad Walnego Zgromadzenia.
12. #
Wysoki Komisarz może zaprosić do współpracy różne osoby oraz wyspecjalizowane agencje.
ROZDZIAŁ III Organizacja i finanse #
13. #
Wysoki Komisarz jest wybierany przez Zgromadzenie Ogólne na wniosek Sekretarza Generalnego. Warunki powołania Wysokiego Komisarza są proponowane przez Sekretarza Generalnego i zatwierdzane przez Zgromadzenie Ogólne. Wysoki Komisarz jest wybierany na trzyletnią kadencję, począwszy od dnia 1 stycznia 1951 r.
14. #
Wysoki Komisarz powołuje na tę samą kadencję Zastępcę Wysokiego Komisarza Komisarz obywatelstwa innego niż jego własne.
15. #
a) #
W granicach przewidzianych środków budżetowych, personel Urzędu Wysokiego Komisarza jest mianowany przez
Wysokiego Komisarza i odpowiada przed nim w wykonywaniu ich funkcji.
(b) #
Taki personel jest wybierany spośród osób poświęconych celom Biura Wysokiego Komisarza.
(c) #
Warunki ich zatrudnienia są takie, jak przewiduje art. regulamin pracowniczy uchwalony przez Walne Zgromadzenie oraz regulamin
ogłoszonej na jej podstawie przez Sekretarza Generalnego.
(d) Można również poczynić postanowienia zezwalające na zatrudnienie personelu bez odszkodowania.
16. #
Wysoki Komisarz konsultuje się z rządami krajów pobytu uchodźców co do potrzeby powołania w nim przedstawicieli. W każdym kraju uznającym taką potrzebę może zostać wyznaczony przedstawiciel zatwierdzony przez rząd tego kraju. Z zastrzeżeniem powyższego,
ten sam przedstawiciel może pełnić funkcję w więcej niż jednym kraju.
17. #
Wysoki Komisarz i Sekretarz Generalny poczynią odpowiednie przygotowania do kontaktów i konsultacji w sprawach wspólnych
odsetki.
18. #
Sekretarz Generalny przekazuje wszystko Wysokiemu Komisarzowi niezbędne udogodnienia w ramach ograniczeń budżetowych.
19. #
Biuro Wysokiego Komisarza mieści się w Genewie, Szwajcaria.
20. #
Biuro Wysokiego Komisarza jest finansowane z budżetu Organizacji Narodów Zjednoczonych. Chyba że Zgromadzenie Ogólne zdecyduje później w przeciwnym razie żadne wydatki inne niż związane z nimi wydatki administracyjne do funkcjonowania Urzędu Wysokiego Komisarza ponosi się dalej budżet Organizacji Narodów Zjednoczonych i wszelkie inne wydatki związane z działalność Wysokiego Komisarza jest finansowana z dobrowolnych składek.
21. #
Administracja Urzędu Wysokiego Komisarza podlega regulaminowi finansowemu Organizacji Narodów Zjednoczonych oraz
zasad ogłoszonych na ich podstawie przez Sekretarza Generalnego.
22. #
Transakcje dotyczące funduszy Wysokiego Komisarza podlegają audytu przez Radę Obrachunkową Organizacji Narodów Zjednoczonych, pod warunkiem że Rada może zaakceptować skontrolowane rachunki agencji, do których trafiły środki asygnowany. Ustalenia administracyjne dotyczące przechowywania takich funduszy i ich przydział zostanie uzgodniony między Wysokim Komisarzem a Sekretarzem Generalnym zgodnie z Regulaminem Finansowym ONZ i zasady ogłoszone na ich podstawie przez Sekretarza Generalnego.
* Patrz rezolucja Zgromadzenia Ogólnego ONZ 217 A (III) z dnia 10 grudnia 1948 r.
Dodaj komentarz