WYTYCZNE UE w sprawie dzieci i konfliktów zbrojnych #
#
WYTYCZNE UE W SPRAWIE DZIECI I KONFLIKTÓW ZBROJNYCH z 16 czerwca 2008 r. #
I. DZIECI A KONFLIKTY ZBROJNE #
1. #
Szacuje się, że tylko w ostatniej dekadzie w konfliktach zbrojnych zginęło ponad dwa miliony dzieci, a sześć milionów innych zostało okaleczonych fizycznie.
Konflikt pozbawia dzieci rodziców, opiekunów, podstawowych usług społecznych, opieki zdrowotnej i edukacji. Jest około dwudziestu milionów dzieci wysiedlonych i uchodźców, inne zaś są przetrzymywane jako zakładnicy, uprowadzane lub sprzedawane. Upadają systemy rejestracji urodzeń i systemy sądownictwa dla nieletnich. Szacuje się, że w dowolnym momencie w konfliktach uczestniczy co najmniej 300 000 dzieci-żołnierzy.
2. #
Dzieci mają specjalne krótko- i długoterminowe potrzeby pokonfliktowe, takie jak odnalezienie członków rodziny, zadośćuczynienie i reintegracja społeczna, programy rehabilitacji psychospołecznej, udział w programach rozbrojenia, demobilizacji i reintegracji, a także w ramach sprawiedliwości okresu przejściowego.
3. #
W wielu sytuacjach utrzymuje się atmosfera bezkarności osób popełniających przestępstwa wobec dzieci, zgodnie z zakazem międzynarodowego prawa humanitarnego i Rzymskiego Statutu Międzynarodowego Trybunału Karnego.
4. #
Konwencja o prawach dziecka (CRC) jest ratyfikowana niemal powszechnie, ale w żadnym wypadku nie jest powszechnie stosowana. Szczególnie w sytuacjach konfliktów zbrojnych dzieci cierpią nieproporcjonalnie, na różne sposoby i z długotrwałymi skutkami.
Wpływ konfliktu zbrojnego na przyszłe pokolenia może zasiać ziarno, które umożliwi kontynuację konfliktów lub ich ponowne pojawienie się. Protokół fakultatywny do CRC w sprawie angażowania dzieci w konflikt zbrojny miał na celu przeciwdziałanie tej sytuacji.
II. CEL #
5. #
Promowanie i ochrona praw dziecka jest priorytetem polityki UE w zakresie praw człowieka. Unia Europejska (UE) uważa za niezwykle ważne zajęcie się kwestią dzieci w konfliktach zbrojnych zarówno dlatego, że w dzieciach leży przyszłość, jak i dlatego, że przysługują im prawa określone w Konwencji o prawach człowieka, jej protokołach fakultatywnych oraz innych międzynarodowych i regionalnych prawach człowieka instrumenty.
UE dąży do podniesienia świadomości w tej kwestii poprzez nadanie większego znaczenia działaniom UE w tej dziedzinie, zarówno w UE, jak i wobec stron trzecich.
6. #
UE zobowiązuje się zająć się krótko-, średnio- i długoterminowym wpływem konfliktów zbrojnych na dzieci w skuteczny i kompleksowy sposób, wykorzystując różnorodne narzędzia, którymi dysponuje, oraz opierając się na przeszłych i bieżących działaniach (przegląd działań UE w załączniku I).
Celem UE jest wywieranie wpływu na państwa trzecie i podmioty niepaństwowe, aby wdrażały międzynarodowe normy i standardy w zakresie praw człowieka oraz prawa humanitarnego, a także regionalne instrumenty międzynarodowego prawa dotyczącego praw człowieka (jak w załączniku II) oraz podejmowały skuteczne środki w celu ochrony dzieci przed skutkami konfliktu zbrojnego, położyć kres wykorzystywaniu dzieci w armiach i grupach zbrojnych oraz położyć kres bezkarności.
III. ZASADY #
7. #
UE opiera się na zasadach wolności, demokracji, poszanowania praw człowieka i podstawowych wolności oraz praworządności. Zasady te są wspólne dla Państw Członkowskich. Poszanowanie praw człowieka jest jednym z kluczowych celów Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa (WPZiB) UE, która obejmuje Europejską Politykę Bezpieczeństwa i Obrony (EPBiO). Poszanowanie praw człowieka jest także częścią polityki Wspólnoty dotyczącej handlu i współpracy rozwojowej oraz pomocy humanitarnej.
8. #
Promowanie i ochrona praw wszystkich dzieci jest priorytetową troską UE i jej państw członkowskich. W swoich pracach na rzecz zapewnienia ochrony dzieci dotkniętych konfliktem zbrojnym UE kieruje się odpowiednimi normami i standardami międzynarodowymi i regionalnymi w zakresie praw człowieka i prawa humanitarnego, w tym między innymi tymi zawartymi w załączniku II.
9. #
UE wspiera pracę odpowiednich podmiotów, w szczególności Sekretarza Generalnego ONZ, Specjalnego Przedstawiciela Sekretarza Generalnego ds. Dzieci i Konfliktów Zbrojnych, UNICEF, UNIFEM, OHCHR, UNHCR, UNDP, Komitetu Praw Człowieka Dziecka, Komitet Praw Człowieka, Rada Europy, OBWE
IV. WYTYCZNE #
Regularne monitorowanie, sprawozdawczość i oceny stanowią podstawę identyfikacji sytuacji, w których konieczne jest podjęcie działań przez UE. W przypadku operacji zarządzania kryzysowego pod przewodnictwem UE podejmowanie decyzji będzie podejmowane indywidualnie, z uwzględnieniem potencjalnego mandatu dla konkretnego działania oraz środków i możliwości, którymi UE dysponuje.
A. Monitorowanie i sprawozdawczość #
10. #
W swoich sprawozdaniach okresowych, w stosownych przypadkach, szefowie misji UE, szefowie misji operacji cywilnych, dowódcy wojskowi UE (za pośrednictwem struktury dowodzenia), a także specjalni przedstawiciele UE przedstawią analizę skutki konfliktu lub zbliżającego się konfliktu dla dzieci. Sprawozdania te powinny dotyczyć w szczególności naruszeń i molestowania dzieci, werbowania i rozmieszczania dzieci przez armie i grupy zbrojne, zabijania i okaleczania dzieci, ataków na szkoły i szpitale, blokowania dostępu pomocy humanitarnej, przemocy seksualnej i przemocy wobec dzieci ze względu na płeć, uprowadzeń dzieci oraz środki podjęte przez strony w celu ich zwalczania. W stosownych przypadkach w swoich zwykłych sprawozdaniach uwzględnią okresową ocenę skutków i wpływu działań UE na dzieci w sytuacjach konfliktowych. Wnioski wyciągnięte z prowadzonych przez UE operacji zarządzania kryzysowego mogą stanowić kolejne ważne źródło informacji dla właściwych grup roboczych, pod warunkiem że nie są one tajne.
11. #
Komisja zwróci uwagę Rady i Państw Członkowskich na odpowiednią sprawozdawczość w tym obszarze oraz, tam gdzie to właściwe i konieczne, przekaże dalsze informacje na temat projektów finansowanych przez Wspólnotę, ukierunkowanych na dzieci w konfliktach zbrojnych i resocjalizację po konfliktach. Państwa członkowskie wezmą udział w tym przeglądzie, dostarczając informacji na temat projektów dwustronnych w tej dziedzinie.
B. Ocena i zalecenia dotyczące działań #
12. #
Grupa Robocza Rady ds. Praw Człowieka (COHOM), w ścisłej współpracy z innymi właściwymi grupami roboczymi, na podstawie wyżej wymienionych raportów i innych istotnych informacji, takich jak sprawozdania i zalecenia UNSG (w tym lista stron konfliktu zbrojnego, które werbują lub wykorzystują dzieci, załączona do rocznego raportu dla Rady Bezpieczeństwa ONZ w sprawie dzieci w konfliktach zbrojnych), Specjalnego Przedstawiciela Sekretarza Generalnego ds. Dzieci i Konfliktów Zbrojnych, UNICEF, ONZ Specjalne mechanizmy i organy traktatowe zajmujące się prawami człowieka, a także organizacje pozarządowe w regularnych odstępach czasu identyfikują sytuacje, w których konieczne jest podjęcie działań przez UE, w szczególności gdy pojawiają się sytuacje alarmujące wymagające natychmiastowej uwagi, i wydają zalecenia dotyczące takich działań odpowiedniemu szczeblowi ( PSC(PSC/Coreper/Rada).
C. Unijne narzędzia działania w stosunkach z krajami trzecimi #
UE ma do dyspozycji różnorodne narzędzia działania. UE będzie opierać się na istniejących
inicjatywy mające na celu skonsolidowanie, wzmocnienie i przyspieszenie działań UE na rzecz dzieci dotkniętych
konflikt zbrojny (jak w załączniku I). Ponadto narzędzia, którymi dysponuje UE obejmują m.in.
następujące:
13. #
Dialog polityczny: Element dialogu politycznego między UE a UE dotyczący praw człowieka
państwa trzecie i organizacje regionalne uwzględniają, w stosownych przypadkach, wszystkie aspekty
prawa i dobro dziecka w sytuacjach przedkonfliktowych, konfliktowych i pokonfliktowych.
14. #
Démarche: UE podejmie démarche i wyda publiczne oświadczenia, wzywając odpowiednie państwa trzecie do podjęcia skutecznych środków zapewniających ochronę dzieci przed skutkami konfliktów zbrojnych, do położenia kresu wykorzystywaniu dzieci w armiach i grupach zbrojnych oraz do położenia kresu bezkarności. Specjalni przedstawiciele UE i szefowie misji otrzymają zadanie dalszego rozwiązywania tej kwestii z podmiotami niepaństwowymi, w stosownych przypadkach. W stosownych przypadkach UE zareaguje również na pozytywny rozwój sytuacji, jaki miał miejsce.
15. #
Współpraca wielostronna: Wspólnota angażuje się w finansowanie projektów dotyczących dzieci i konfliktów zbrojnych w kilku obszarach, w szczególności w zakresie rozbrojenia, demobilizacji, reintegracji i rehabilitacji (DDRR) oraz poprzez pomoc humanitarną. Komisja określi możliwości rozszerzenia takiego wsparcia, na przykład w kontekście swoich krajowych dokumentów strategicznych i przeglądów śródokresowych. Państwa członkowskie będą w równym stopniu dążyć do odzwierciedlenia priorytetów określonych w niniejszych wytycznych w swoich projektach współpracy dwustronnej.
16. #
Operacje zarządzania kryzysowego: w procesie planowania należy odpowiednio uwzględnić kwestię ochrony dzieci. W krajach, w których UE uczestniczy w operacjach zarządzania kryzysowego, oraz mając na uwadze mandat operacji oraz środki i możliwości, którymi dysponuje UE, planowanie operacyjne powinno uwzględniać, w stosownych przypadkach, szczególne potrzeby dzieci, mając na uwadze szczególną bezbronność dziewczynki. Realizując odpowiednie rezolucje Rady Bezpieczeństwa ONZ, UE zwróci szczególną uwagę na ochronę, dobro i prawa dzieci w konfliktach zbrojnych, podejmując działania mające na celu utrzymanie pokoju i bezpieczeństwa.
17. #
Korzystając z różnych narzędzi, którymi dysponuje, UE będzie starała się zapewnić uwzględnienie szczególnych potrzeb dzieci w podejściu do wczesnego ostrzegania i zapobieganiu, a także w rzeczywistych sytuacjach konfliktowych, negocjacjach pokojowych i porozumieniach pokojowych, zapewniając, że przestępstwa popełnione na dzieciach powinny być wyłączone ze wszystkich amnestii, pokonfliktowych etapów odbudowy, rehabilitacji, reintegracji i długoterminowego rozwoju. W tym kontekście UE wykorzysta i będzie opierać się na doświadczeniach zdobytych w ramach systemu ONZ i organizacji regionalnych. Dziewczęta i osoby będące uchodźcami, wysiedlone, rozdzielone, porwane, zakażone wirusem HIV
18. #
Szkolenia: skoordynowana koncepcja szkoleń UE w dziedzinie zarządzania kryzysowego powinna uwzględniać konsekwencje niniejszych wytycznych.
19. #
Inne środki: UE może w stosownych przypadkach rozważyć skorzystanie z innych narzędzi, którymi dysponuje, takich jak nałożenie ukierunkowanych środków.
V. WDRAŻANIE I DZIAŁANIA NASTĘPCZE #
20. #
Ponadto COHOM proszony jest o:
a) #
nadzorowanie wdrażania działań UE podjętych zgodnie z niniejszymi wytycznymi i w tym celu opracowanie sposobów zapewnienia stosowania ust. 12. W tym kontekście nawiązuje się do wniosków GAC z dnia 25 czerwca 2001 r., w których przypomniano, że działania Wspólnoty powinny być spójne z działaniami UE jako całości;
b) #
promować i nadzorować uwzględnianie kwestii dzieci i konfliktów zbrojnych we wszystkich odpowiednich politykach i działaniach UE;
c) #
przeprowadza stały przegląd wdrażania niniejszych wytycznych, w ścisłej koordynacji z odpowiednimi grupami roboczymi, specjalnymi przedstawicielami, szefami misji, szefami misji operacji cywilnych i dowódcami wojskowymi UE (poprzez strukturę dowodzenia);
d) #
w dalszym ciągu bada, w stosownych przypadkach, dalsze sposoby współpracy z ONZ i innymi międzynarodowymi i regionalnymi organizacjami międzyrządowymi, organizacjami pozarządowymi, a także podmiotami korporacyjnymi w tym obszarze;
e) #
co roku składać PSC sprawozdania z postępów w realizacji celów określonych w niniejszych wytycznych;
f) #
przedłożyć Radzie ocenę tych wytycznych, dwa lata po przyjęciu niniejszych wytycznych, wraz z zaleceniami dotyczącymi ulepszeń lub aktualizacji, w stosownych przypadkach;
g) #
Na tej podstawie należy rozważyć powołanie punktu kontaktowego (na przykład specjalnej grupy ekspertów lub specjalnego przedstawiciela), aby zapewnić przyszłe wdrożenie niniejszych wytycznych.
Dodaj komentarz